Page 33 - 85Ausgabeweb

zersiz, stresin olumsuz fiziksel ve zi- Ancak bu şekilde spor gerçekten
hinsel etkilerini dengeleyerek vücutta bir alışkanlık hâline gelebilir. Diğer
daha sağlıklı bir stres yanıtı oluşturur. yandan, spor yapmanın sürdürüle-
Uzun vadede düzenli egzersiz yapan bilir olması için kişinin kendine en
bireylerde stresle başa çıkma beceri- iyi gelen spor dalını bulması önem-
leri gelişir. HPA ekseni dengeye girer. li. Küçük fırsatları değerlendirmek
Bu da vücudun kronik strese karşı de büyük fark oluşturabilir. Asansör
daha dayanıklı hâle gelmesini sağ- yerine merdiven kullanmak, kısa
lar. Anksiyete özelinde baktığımızda, mesafeleri yürüyerek gitmek, masa
Egzersiz kaygıyla beraber oluşan kas başında esneme hareketleri yapmak
gerginliğini ve kalp atış hızını düzen- gibi gündelik küçük aktiviteler, fizik-
leyerek sistemimize “rahatla, tehlike sel aktiviteyi hayatımıza daha kolay
yok” komutu gönderir. Depresyona entegre etmenin yollarından biridir.
gelince, düzenli egzersiz, hafif ve orta sinin artmasında ve çeşitlenmesinde Son olarak, fiziksel aktivitenin sürdü-
dereceli depresyon belirtilerini yönet- etki oluşturduğu araştırmalarca bili- rülebilir olması için dengeli beslenme
mede özellikle etkili olabiliyor ve bazı niyor. Sporun etkili olduğu bir diğer büyük önem taşır. Egzersiz sırasında
durumlarda farmakolojik tedaviye ek psikiyatrik bozukluk, dikkat eksik- kaybedilen enerjiyi geri kazanmak ve
bir müdahale olarak da kullanılabili- liği ve hiperaktivite bozukluğudur. vücuda yeterli besin desteğini sağ-
yor. Salgılanan nörotransmiter, aynı Fiziksel aktiviteler; bireyin enerjisini lamak, fiziksel performansı artırır ve
şekilde depresyonda iyileşmede et- uygun bir şekilde harcamasını sağ- yorgunluk hissini azaltır.
kili oluyor. Bunun yanında, egzersiz, lar, dikkat süresini uzatır ve dürtü
başarı duygusu oluşturur ve kişinin kontrolünü artırır. Özellikle çocuk- Spor ve egzersizin iradeyle ilişkisi
fiziksel gücünü keşfetmesiyle öz gü- larda, spor aktiviteleri hem enerjiyi ve irade eğitiminde sporun yeri
venini artırır. Depresyonun temel bi- yönetmede hem de sosyal becerilerin hakkında ne düşünüyorsunuz?
leşenlerinden biri olan düşük öz saygı, geliştirilmesinde büyük fayda sağlar.
bu yolla zamanla iyileştirilebilir. Son Sporun tedavisinde etkili olduğu bir Spor ve egzersiz, irade gücü ve öz di-
olarak, grup egzersizleri veya spor diğer alan ise bağımlılık ve madde siplinin gelişimi üzerinde önemli bir
etkinlikleri, kişilerin sosyal bağlarını kullanım bozukluğudur. Egzersiz, rol oynuyor. Spor rutini oluşturmak,
güçlendirmesine yardımcı olur. Bu ödül merkezini uyararak dopamin düzenli beslenmek, zararlı alışkanlık-
sebeplerle fiziksel aktivite, psikolojik salınımını artırır ve kişinin bağımlı- lardan uzak durmak, yararlı alışkan-
tedavi süreçlerinde tamamlayıcı bir lık yapan maddelere olan ihtiyacını lıklar geliştirmek... Bunların hepsinde
yöntem olarak sıkça önerilir. azaltabilir. Ayrıca spor, bireyin madde istikrarlı olmak önemli. Ama buradaki
kullanımını tetikleyebilecek duygusal önemli ayrım, buna irade mi yoksa
Spor, en çok hangi psikolojik sorun- durumlarla daha iyi başa çıkmasına disiplin mi demeliyiz? Ben, iradeden-
ların tedavi ve rehabilitasyonunda olanak sağlar. Grup sporları ve takım se disiplin üzerinde durmanın daha
destekleyici rol üstleniyor? çalışmaları, bağımlılıkla mücadele kıymetli olduğunu düşünüyorum.
eden bireyler için sosyal destek ve Rutin ve istikrar, disiplinle geliyor. Ör-
Spor ve fiziksel aktivite, birçok psiko- aidiyet hissi sağlayarak rehabilitas- neğin; rafine şekerli her şeyden uzak
lojik sorunun tedavi ve rehabilitasyo- yon sürecine katkıda bulunur. durmaya çalışıyorsunuz. Siz tatlıyı ye-
nunda destekleyici bir rol oynar. Çün- memeye çalışırken her gün evinize
kü en temelde, zihnin daha dingin bir Psikolojik sağlamlık için gündelik tatlı giriyorsa, beş defa yemezseniz
duruma gelmesine, regüle olmasına, hayatımıza düzenli fiziksel aktivi- altıncıda mutlaka yersiniz. Bu, iradesiz
sinir sistemindeki stres seviyesinin te ve sporu nasıl dâhil edebilir ve olduğumuz anlamına gelmez. Bura-
düşmesine olanak sağladığı için ki- sürdürülebilirliğini sağlayabiliriz? da önemli olan disiplin. Eve o tatlının
şiler davranışlarını ve düşüncelerini girmemesi lazım, o disiplin sağlan-
daha iyi bir şekilde değerlendirebilir Spor ve fiziksel aktivite, sadece tedavi malı. Diğer yandan disiplin sağlamak
hâle geliyor. Bu sebeple spor, hem ve rehabilitasyon süreçlerinde değil, için de hayatımızı kolaylaştırıcı şekilde
bireysel terapi hem de grup tera- psikolojik sağlamlık (rezilyans) geliş- sürdürmemiz önemli. Sporun yakın
pilerinde tamamlayıcı bir yaklaşım tirmek ve ruh sağlığını korumak için olması, kolay olması, keyif aldığınız
olarak kullanılabilir. Duygudurum de önemli bir araçtır. Bunun tekrarlı, bir aktiviteden oluşması... Hareketli
(depresyon, bipolar vb.) ve kaygı bo- yapılandırılmış ve bir rutinde olma- bir hayat yaşamaya ve hem bedeni-
zukluklarında (panik bozukluk, ob- sı çok önemli. Böyle olunca düzenli mizi hem de psikolojik sağlığımızı
sesif kompulsif bozukluk vb.) neden periyodlarla bedene binen fizyolojik geliştirmeye çalışırken ev ortamımızı
ve nasıl etkili olduğundan bahsettik. yük, bedende baş edilebilir sağlıklı da buna göre kurmamız, çevremiz-
Buna ek olarak, bipolarda egzersiz, bir stres oluşturuyor. Kaslara binen de bu yaşam biçimimizle paralel bir
depresif dönemlerde ruh hâlini iyi- stresten sonra dinlenme aralarıyla yolu olan kişilerle gündelik hayatta
leştirici bir etkide bulunurken; manik stresin çözülmesi meydana geldiği var olmamız önemli. Bu disiplin ge-
dönemlerde ise enerjiyi sağlıklı bir için kişinin bedeninde stres toleransı liştikçe kişi otomatik olarak daha ira-
şekilde yönetmeye katkıda buluna- artar. Bu da ardından hem fiziksel deli dediğimiz bir yere geliyor. Yani,
bilir. Bunların yanında, travma sonrası hem zihinsel dayanıklılığı ve büyü- disiplin sağlıklı rutin ve istikrarlı spor
stres bozukluğu (TSSB) tedavisinde, meyi getirir. İlk olarak, küçük ve ger- getirirken, buralardaki istikrar da irade
sporun bedene dair hareket kapasite- çekçi hedefler belirlemek önemli. getiriyor.

19 Ausgabe 85