446.81 Euro’luk (2019 itibariyle) asgari ücretin üzerinde gelir elde etmiş tüm çalışanlar ya da serbest çalışanlar, işsiz kalmaları durumunda işsizlik ödeneği alma hakkına sahiptir.
Ne kadar süreyle işsizlik ödeneği alabilirim?
Ne kadar süreyle işsizlik parası alabileceğiniz aşağıdaki şartlara bağlıdır:
• İşsiz kalmadan önce işsizlik sigortasına tabi olarak çalıştığınız süreye (Yani işsiz kalmadan önce asgari ücretin üstünde bir kazanç elde etmiş olmalısınız).
• İşsizlik parası için başvuru tarihinde kaç yaşında olduğunuza.
İşsizlik ödeneğine ilk defa ihtiyaç duyduğunuzda
İlk defa işsizlik maaşı başvurusunda bulunuyorsanız ve 25 yaşın üzerindeyseniz, son 24 ay içinde en az 52 haftalık bir süre için işsizlik sigortasına tabi çalışma saatlerinizi belgeleyebilmeniz gerekir.
İşsizlik ödeneği için önceden başvurularınız olmuşsa
Daha önceden işsizlik ödeneği aldıysanız yeni başvurunuz, tekrarlanan talep olarak kabul edilir. Bu durumda son 12 ayda toplam 28 haftalık işsizlik sigortasına tabi bir çalışmayı belgeleyebilmeniz durumunda işsizlik ödeneği alabilirsiniz.
Viyana İş Kurumuna (Arbeitsmarktservice /AMS) başvuru
İşsizlik ödeneği başvurunuzu vakit kaybetmeden şahsen Viyana İş Kurumuna yapmanız en iyi seçenektir, çünkü işsizlik ödeneği en erken, başvurunun yapıldığı gün itibarıyla başlatılır. Başvurunuzu ikamet ettiğiniz ya da daimî olarak bulunduğunuz semtten sorumlu olan İş Kurumu Bürosuna yapınız. İşvereniniz kayıt ve tescil işlemlerini internet üzerinden elektronik ortamda (ELDA) gerçekleştirmediği takdirde başvurunuzu geri getirdiğinizde bir çalışma belgesi de sunmanız gerekmektedir.
İş Kurumuna iş ilişkisi henüz sonlanmadan işsiz olarak başvuruda bulunulmuşsa, bu talebi şahsen geçerli kılmak için 10 günlük süreye sahip olunur.
Çalışma belgesi aşağıdaki bilgileri içerir:
• İş ilişkisinin süresi ve niteliği
• İş ilişkisini sona erdirme şekli
• İşten çıkarma tazminatına yönelik talepler
Başvuru formunu AMS’den edinebilirsiniz. Formun içinde tüm gerekli belgelerin bir listesi yer almaktadır.
İşsizlik parasının ödenmesi hemen gerçekleşmezse
Aşağıdaki durumlarda işsizlik parası alma hakkı, bu hakka sahip olsanız ve başvuruyu zamanında yapmış olsanız bile askıya alınır:
Örnekler:
• İş ilişkisinin sona erdiği tarihte kullanılmamış izinleriniz kaldıysa.
• İşten çıkarma tazminatı aldıysanız
• Bir hastalık nedeniyle eski işverenin ücret ödeme yükümlülüğü devam ediyorsa
• Hastalık ya da lohusalık parası alınıyorken
• Yurtdışında bulunuyorsanız (Yurtdışında iş arama amaçlı bulunduğunuzu açıkça ortaya koyabildiğiniz durumlar hariç)
Bekletilme süresi boyunca ödeme alamazsınız, bir başka ifadeyle, ödeme ertelenmiş olur. Ancak bu, ödeme alma sürenizin kısalması anlamına gelmez. Dolayısıyla 20 haftalık işsizlik parası alma hakkınız varsa, bu 20 haftalık süre bekletilme süresinin bitiminde başlatılır. Belirli durumlarda işsizlik parasını işten çıkarma tazminatının avansı veya kullanılmayan izinlerin ek ödeneği olarak almak mümkündür.
İşsizlik ödeneğinin hesaplanması
İşsizlik ödeneği temel tutarı, prim matrahına dayanan günlük net gelirin %55‘idir. Belirli durumlarda, yani temel tutar denklik ödemesi tutarından düşükse ek bir tutar alırsınız. Bu durumda ek tutar, denklik ödemesi oranıyla aradaki farktan oluşur. Temel tutar ve ek tutar günlük net gelirin %60’ını geçemez.
Aile ek ödeneği
Çocuklar işsizlik ödeneğinde dikkate alınmaktadır. Ek ödenek almaya uygun olan herkes günlük 0,97 Euro ek ödenek alır. Belirli durumlarda ayrıca, temel tutar denklik ödemesi oranından düşükse, ek bir tutar alma hakkınız vardır. Bu ek tutar, denklik ödemesi oranıyla aradaki farktan oluşur. Bu durumda, temel tutar, ek tutar ve aile ek ödenekleri, günlük net gelirin %80‘ini geçemez.
İşsizlik ödeneğine ilave olarak gelir elde edebilir miyim?
AMS’yi her türlü çalışmanız hakkında bilgilendirin. Bunu yapmadığınız, AMS’ye çalıştığınız işi bildirmediğiniz ve bir işte çalıştığınız anlaşıldığı takdirde, o iş karşılığında asgari ücretin üzerinde bir gelir elde etmiş olduğunuzdan -itiraz kabul edilmeyecek şekilde- hareket edilir. Bunun sonucunda o işte çalışma süresine denk düşen işsizlik parasını kaybedersiniz ve sizden ayrıca en az 4 haftalık bir sürenin iadesi talep edilebilir.
Dikkat!
İşsizlik parası ve mağduriyet yardımı ödeneğinde kesinti olmaması için ilave olarak en fazla, asgari ücret oranında kazanç sağlayabilirsiniz. 2019 yılı itibariyle asgari ücret, aylık brüt 446,81 Euro’dur.
İşsizlik parasının ödenmesi
İşsizlik parasını aylık olarak, her ayın 8’i civarında alırsınız. AMS, parayı cari hesabınıza havale eder veya posta yoluyla aktarır. Mağduriyet yardımı ödeneği için de aynı yol izlenir.
Kıdem tazminatı & işsizlik parası
Kıdem tazminatının ödenmesi işsizlik parasının ödenmesini etkilemez.
İşsizlik sürelerinin emeklilik sigortası süreleri olarak değerlendirilmesi
• 1.1.2005 tarihinden önce 50 yaşını doldurmuş olanların işsizlik ödeneği ya da mağduriyet yardımı aldıkları süreler emeklilik sigortasında yedek süreler olarak kabul edilir.
• 1.1.1955‘ten sonra doğanların AMS‘den yararlandıkları süreler emeklilik hesabına katkı payı süreleri olarak yansıtılır. İşsizlik ödeneği sırasında kazanılan prim süreleri, işsizlik ödeneğinin ölçülmesinde kullanılan ve katkı payının %70’ine tekabül eden oran üzerinden değerlendirilir
(= belirli bir döneme yönelik ortalama brüt maaş). Mağduriyet yardımından yararlanılan süreler katkı payının %64’ü oranında değerlendirilir.
Dikkat!
İşinizi sonlandırma şekliniz işsizlik ödeneğinden yararlanmaya başlama tarihinize etki eder: İş akdinizin ”kusurlu“ olduğunuz değerlendirilmesiyle derhal fesh edilmesi veya (serbest) iş ilişkinizi kendi isteğinizle sonlandırmış olmanız ilk dört hafta boyunca (28 gün) işsizlik parası alamayacağınız anlamına gelir.
Quelle: AK Salzburg
