Page 39 - 66
P. 39
Astım, en basit haliyle kişinin alerjiden bağımsız olarak da ge- Burun akıntısı ve genizde şişlik
hava yollarında ortaya çıkan du- lişebiliyor. gibi yaygın astım belirtilerinin
yarlılık artışı olarak tanımlana- varlığını araştırıyor. Daha son-
bilir. Nefes darlığı ve öksürükle NASIL BELİRTİ VERİYOR? ra astım testi olarak da bilinen
kendisini gösteren astım, bütün solunum fonksiyon testleri ya-
yaşlarda ortaya çıkabilmekle be- Astım hastaları nefes almakta pılmasını talep ediyor. Öncelik-
raber çoğunlukla bebeklik ve güçlük çektiklerini belirtiyorlar. le hastanın bilgisayara bağlı bir
çocukluk döneminde başlıyor. Hastalarda görülen nefes darlı- tüpün içinde kuvvetli bir şekil-
Nefes alma probleminin oluştu- ğının sebebini hava yollarındaki de soluması talep ediliyor. Spi-
ğu ataklar ile başlayan astım za- darlıklar oluşturuyor. Toz, du- rometri testi olarak bilinen bu
manla kronikleşiyor. Nefes alıp man, kirli hava, parfüm, kolon- testte, hastanın en fazla çabayla
vermenin güçleşmesinin yanın- ya gibi kokularla birlikte hasta- aldığı havanın miktarı ölçülüyor.
da öksürük de astımda sıkça gö- larda öksürük (genellikle kuru Daha sonra hastanın solunum
rülüyor. öksürük), nefes darlığı, göğüste yolu kaslarının gevşemesi için
baskı hissi ve hırıltılı-hışıltılı solu- hastaya solunum yolundan ilaç
Astım her yaşta görülebilse de num gibi yakınmalar görülüyor. (Bronkodilatör, BD) veriliyor. Spi-
vakaların yüzde 30’unda yaşa- Astımda şikâyetler, solunum rometri ile tekrar ölçüm yapıla-
mın ilk yılında ortaya çıkıyor. Son yollarında aralıklarla ve ataklar rak havanın miktarı ölçülüyor.
yıllarda tüm alerjik hastalıklarda (krizler) halinde ortaya çıkan tı- Bazı durumlarda hekim, bronş
olduğu gibi astımın da görülme kanıklıklarla kendisini göste- provokasyon testleri yaparak,
sıklığında artış bulunuyor. Has- riyor. Ataklar esnasında hava hastanın solunum yollarına farklı
talık sıklığında görülen artışın yollarını saran kaslar (adaleler) yoğunlukta alerjenler ya da ilaç-
nedeni olarak kapalı ortamlar- kasılıyor, ödem, şişlik, ilerleyen il- lar veriyor. Ardından spirometri
da yaşama, ev tozları ve akarlar tihapla birlikte mukus (balgam) testi tekrarlanarak hasta değer-
gibi ev içi alerjenlere maruziyet salgısı artıyor ve hava yolu du- lendiriliyor. Ayrıca diğer hastalık-
sorumlu tutuluyor. Hava yolla- varı kalınlaşıyor. Hastalar ataklar ların ekarte edilmesi için akciğer
rında daralma ve krizler şeklin- dışında kendilerini iyi hissediyor grafisi, alerji testi ve bronkoskopi
de atakların tipik olduğu astım ve muayenelerinde atak esna- gibi farklı testler de yapılabiliyor.
hastalarında bronşlarda mikro- sında duyulan akciğer sesleri Tüm verilerin ışığında kişiye as-
bik olmayan iltihap bulunuyor. duyulmuyor. Astım hastalığında tım tanısı koyuluyor.
Buna bağlı olarak bronşlarda belirtilerden biri veya birkaçı bir
salgılar artarken, bronş duva- arada bulunabiliyor. Bu semp-
rı kasılıyor ve hasta astım atağı tomlar sadece astıma özgü ASTIM HASTALARI
geçiriyor. Toz, duman, koku ve değil, başka hastalıklardan da SİGARADAN UZAK
polenler atağı başlatabiliyor. As- kaynaklanabiliyor. Ancak, belir- OLMALI
tım alerjiye bağlı olabileceği gibi tilerin tekrarlayıcı olması ve nö- Astım hastalarında pasif
betler halinde gece veya sabaha içicilik de dahil tütün ma-
karşı ortaya çıkması, semptom- ruziyeti, astımın kötüleş-
ların kendiliğinden veya ilaçlarla mesine ve hastaneye yatış-
düzelmesi astım tanısı açısın- lara sebep olabiliyor. Aktif
dan önem taşıyor. sigara içiciliği ise astımın
kötüleşmesine, hastaneye
TANI KOYMA AŞAMALARI yatışlara, KOAH gelişimine,
solunum fonksiyonlarında
Astım, karakteristik olarak atak- bozulmaya, ilaçların etki-
lar halinde seyreden bir hasta- sinin azalmasına ve hat-
lık. Astıma bağlı şikâyetler ise ta ölümlere yol açabiliyor.
çoğunlukla sabaha karşı ortaya Sigara bırakıldığında ise
çıkıyor. Astım tanısı için uygula- akciğer fonksiyonları iyi-
nan bir kan testi bulunmuyor; leşirken havayollarındaki
bu nedenle astım belirtileriyle iltihaplanma da azalıyor.
hekime başvurulmasının ar- Pasif sigara maruziyetinin
dından hekim, öncelikli olarak ortadan kaldırılması, astı-
hastanın anamnezini alıyor. Ar- mın kontrol altına alınma-
dından fizik muayene yaparak sında ve hastane yatışlarını
kişinin akciğerlerini dinliyor. azaltmakta etkili oluyor.
25 Ausgabe 66