Page 37 - 39_Ausgabe_web
P. 37
ra lık 2019’da Çin’de baş la yan
yeni tip ko ro navirüs; in san dan
Ain sa na bu la şı cı lı ğı nın çok yük sek
ol ma sı ne de niy le büyük bir hızla tüm
kı ta la ra ya yı la rak pan de mi ha li ni aldı.
Yaz baş la rın da bas kı lan mışazal tıl mış
olan vaka sa yı la rı; ted bir ler de ki gev şe
me so nu cu tüm dün ya da ol du ğu gibi
ül ke miz de de eylül ayın dan sonra ye ni
den ar tı şa geçti. Ciddi bo yut la ra ula şan
vaka sa yı la rı ne de niy le sal gın la mü ca
de le hem halk sağ lı ğı hem de eko no
mik açı dan çok daha önem li hale geldi.
Hafif Seyri: Boğaz ağ rı sı, kuru ök sü rük,
burun akın tı sı, hal siz likyor gun luk gibi
hafif şi kâ yet ler yapar ve bir kaç günde
de iyi leş me olur.
Ağır Seyri: Mu tas yo nel de ği şim ler so
nu cu olu şan yeni koronavirüsler tür le ri
daha ağır se yir li so lu num yolu en fek si
yo nu ile ken di ni gös te rir.
*SARS
Çin’in Gu ang dong böl ge sin de misk ke
di le rin den in san la ra geçen SARSCoV uza ya bi lir. Vi rü sün alın ma sın dan 57 ol ma ma sı has ta lı ğın ol ma dı ğı an la
(Se ve re Acute Res pi ra tory Synd ro me = gün sonra baş la yan bu laş tır ma dö ne mın da de ğil dir.
Ağır Akut So lu num Yet mez li ği Send ro mi 1014 gün devam edip son ra sın da
mu) 8 ayda çoğu Çin’den olmak üzere bir kaç gün için de aza la rak kay bol mak Co vid19 en fek si yo nu her zaman
beş kı ta da 33 ül ke de 8 bin ki şi yi et ki ta dır. şi kâ yet yapar mı?
si al tı na aldı, yak la şık 800 kişi ha ya tı nı
kay bet ti. Covid19 kli nik özel lik le ri… COVİD19 en fek si yo nu ile il gi li şim di ye
kadar edi ni len bil gi ler, çoğu ki şi ler de
*MERS Yük sek ateş, ök sü rük, so lu num güç lü hiç bir şi kâ ye te neden ol ma dan ge çi
ğü, kas, ek lemvü cut, boğaz ağ rı la rı en ril di ği daha az oran da ki şi ler de has ta
2012 yı lın da Suudi Ara bis tan’da, tek sık ya kın ma lar dır. Daha az ola rak, koku lık bul gu la rı oluş tur du ğu çok daha az
hör güç lü de ve ler den in san la ra bu la şan ve tat du yu sun da bo zul ma, bu lan tı, oran da ise ağır has ta lık bul gu la rı na yol
MERSCoV (Midd le East Res pi ra tory kusma, is hal de gö rül mek te dir. aç tı ğı be lir len miş tir.
Synd ro me) en fek si yo nu Ha zi ran 2018’e
kadar beş kıta 27 fark lı ül ke de 2 bin 229 En fek si yo nun yay gın be lir ti le ri ateş, ök • Va ka la rın yüzde 85'i has ta lı ğı bir şi kâ
kişi has ta lan dı. 791 kişi ya şa mı nı yi tir di. sü rük, so lu num sı kın tı sı dır. Daha ciddi yet ol ma dan hafif ge çir mek te dir.
va ka lar da pnö mo ni, ağır akut so lu num • Va ka la rın yüzde 15’inde de ği şik şi kâ
*Covid19 yolu en fek si yo nu, çoklu organ yet mez yet ler var dır. Ço ğu nun has ta ne ko şul
li ği hatta ölüm ge li şe bi lir. la rın da te da vi si ge re kir.
Dünya Sağ lık Ör gü tü (DSÖ) Çin’de
Wuhan şeh rin de, Ara lık 2019'dan son Ko ro na vi rüs ol gu la rın da en sık ola rak Covid19 kim ler de ağır sey re der?
ra yay gın la şan pnö mo ni va ka la rın da ateş oluş sa da ate şin ol ma dı ğı has ta
daha önce tes pit edil me miş hay van lar lar da ola bi lir. Vi rü sün vü cu da gi ri şin Tüm yaş lar da gö rü len Covid19 mev
dan in san la ra geç ti ği dü şü nü len yine den has ta lık oluş ma sı na kadar geçen sim sel grip te ol du ğu gibi hangi yaşta
çok bu la şı cı bir Ko ro na virüs be lir len di sü re de ateş yük sel mez. Bu ne den le olur sa olsun altta yatan kro nik kalp, ak
ği ni du yur du. Bu virüs SARS vi rü sü ne erken dö nem de ateş ol ma ma sı vi rü ci ğer, kro nik böb rek ile ka ra ci ğer has
ben zer li ğin den do la yı SARSCoV2 ola sün ol ma dı ğı nı gös ter mez. Gün için de ta lı ğı ve çok ileri yaşta olan lar da daha
rak, has ta lı ğı nın adı ise CO VID19 ola ateş yük sel medüş me dö nem le ri ola ağırha ya tı teh dit eder ni te lik te sey ret
rak isim len di ril di. bi lir. Özel lik le ço cukgençeriş kin hatta me eği li min de dir. Bu has ta lar da ağır
yaş lı lar da yük sek ateş gö rül me ye bi lir. so lu numböb rek ve ha ya tı teh dit eden
Covid19 bu laş ma dö ne mi… Toplu alan, ha va li ma nı, alış ve riş mer çoklu organ yet mez li ği daha kolay ge
ke zi ve iş yer le rin de ter mal ka me ra lar li şip, ölüm le son la na bil mek te dir. Bu
Vi rü sün alın ma sın dan şi kâ yet le rin baş veya ısı öl çer ler 38 ve üze rin de ki le ri ateş yeni ko ro navi rü sün bu la şı cı lı ğı diğer ci
la ma sı na ka dar ki süre 35 gün kadar yük sel me le ri ni al gı la ya bi lir. Ateş yük ddi ko ro navirüs sal gın la rın dan çok faz
kısa ola bil di ği gibi 710 güne kadar da sek se an lam lı dır ancak o anda yük sek la ol mak la bir lik te ölüm oranı daha dü
9 Ausgabe 39
