Ailelere bazen „Logopedi” tavsiye edilir. Örneğin anaokulu öğretmeni, çocuğun konuşma terapisi desteği almasını tavsiye edebilir ya da büyükanneniz felç geçirmiş hastanede yatıyordur ve taburcu olduktan sonra konuşma terapisine ihtiyaç duyabilir. Ama logopedi tam olarak nedir? Logopedi, konuşma, dil, ses, yutkunma ve işitme bozuklukları ile ilgilenir, yani bu alanlarda bir sorun varsa konuşma ve dil terapistleri yardımcı olabilir.
Çocuklarda konuşma ve dil terapisi
Muayenehanemde örneğin belirli sesleri “karıştıran” çocuklara terapi uyguluyorum, bu çocuklar bazı kelimeleri doğru olarak telaffuz edemezler ve örneğin “kedi” yerine “tedi” ya da “şişe” yerine “sise” derler. Burada çocuğun yaşının belirleyici olduğunun altını çizmemiz gerekiyor. 2 yaşındaki bir çocuk, henüz bu sesi tam olarak edinmediği için „kedi“ demek zorunda değildir. Bununla birlikte, çocuk 5 yaşında hala zorluk yaşıyorsa, bir konuşma ve dil terapistinin durumu değerlendirmesi tavsiye edilir.
Dil gelişim bozukluğu olan çocuklar ise dili bir iletişim aracı olarak kullanamadıkları için konuşma ve dil terapisine ihtiyaç duyarlar. Bu çocuklar genellikle nesneler, diğer kişiler ve kendileri arasında bir ilişki kurmakta sorun yaşarlar. Bu durum, örneğin çocuk elinde bir kalem tutuyorsa ve farkında olmadan kalemin kapağını çıkartırsa söz konusu olur. Daha önce hiç yapmadıkları veya yapmayı beklemedikleri bir olaydır. Şaşırırlar, gözlerini açar ve sanki „Bak, az önce ne oldu?“ der gibi önce size sonra kaleme bakarlar. Üçgenleme olarak da adlandırılan bu yetenek çocuğun gelişimi için çok önemlidir. Çocuk dilin birşeyleri sembolize ettiğini ve dili, nesnelerle ve çevresindeki dünyayla ilişkilendirebileceğini kavramalıdır. Konuşma ve dil terapisinde bunu yapamayan çocuklara dili keşfetmeleri için yardım ediyorum .
Yetişkinlerde konuşma ve dil terapisi
Felç, yetişkinlerde konuşma ve dil terapisine ihtiyaç duyulmasının en yaygın sebeplerinden biridir. Beynin belirli bir bölgesinde meydana gelen hasar nedeniyle konuşma, dil ya da yutkunma bozuklukları ortaya çıkabilir. Ağır bir felç sonrası örneğin büyükbabanız yutkunma bozukluğu yaşayabilir. Motor koordinasyonunda sıkıntı vardır ve yiyecekleri ya da sıvıları yutmakta zorluk yaşar. Bu, herşeyden önce hayati tehlike taşımaktadır, çünkü yiyecekler ve sıvılar nefes borusuna kaçabilir ve akciğerde komplikasyonlara sebep olur. Bu durumlarda, beslenmenin hangi şekilde yapılacağı konusunda bir konuşma ve dil terapistinin görüşüne başvurulur. Yutkunma bozukluklarında verilen sıvıların neden bir toz yardımı ile daha kıvamlı hale getirildiği aile fertleri için zor anlaşılır bir durumdur, büyükbabaları „yutkunuyordur ve öksürmüyordur“ , fakat mesele büyükbabanın yutkunması ya da yutkunmaması değil nasıl yutkunduğudur. Felç sonrası duyarlılık yitirilmiş olabilir ve hasta yanlış yutkunsa da öksüremez. Bu durumda sessiz boğulmadan bahsedilir, çünkü sıvı sessizce nefes borusuna ve sonrasında da akciğerlere girer.
Felç sonrası, afazi olarak adlandırılan konuşma bozuklukları da ortaya çıkabilir. Bunun farklı şekilleri ve dereceleri vardır. Felç geçiren bir büyükanne artık konuşamaz, yazamaz ve söylenenleri anlamaz. Kaşığın yemek yemeye, tarağın saç taramaya yaradığını bilemez. Burada da konuşma ve dil terapistleri devreye girerek yardım etmeye çalışırlar.
Konuşma ve dil terapistinden nasıl randevu alabilirim?
Uzman bir doktorun sevk etmesi önemlidir. Eğer sosyal güvenlik sigortası anlaşmalı bir terapist ise sosyal sigortalar kurumu tüm masrafı karşılar. Hastanın kendi tercih ettiği bir terapiste gidildiğinde ise hasta tüm ücreti kendi öder, terapi sona erdiğinde sosyal sigortalar kurumundan bir kısmını geri alır. Masraf, tedavi süresine ve terapiste bağlı olarak değişir. Bu nedenle, tedavinin maliyeti hakkında önceden bilgi almanız tavsiye edilir.