Cinsel hastalıkların sadece cinsel yolla bulaştığı bilinir ancak öyle değildir, farklı bulaşma yöntemleri var. Hastalıklar yüzey-nesne, solunum yolu, doğumsal bulaşma ile de geçebilir. Sık görülen HPV enfeksiyonları cilt teması ile bulaşırken, prezervatif kullanımı bulaşma riskini tamamen önleyemez. Genital siğiller koter veya kriyoterapi ile tamamen temizlenmesi en etkili yöntemdir. Ancak siğiller ortadan kaldırıldıktan sonra tekrar oluşmaması için ilaç tedavisi gerekebilir.
Doç. Dr. Fatih Yanaral
Üroloji Uzmanı
Cinsel hastalıklar sadece cinsel yolla bulaşmaz. Sıklıkla üretra (idrar kanalı) enfeksiyonları aracılığıyla oluşur. En önemli belirtisi üretradan idrar çıkışı sırasında yanma hissidir. Yanmanın yanında açık renkli, pürülan veya mükopürülan akıntı ile üretral kaşıntı eşlik edebilir.
Cinsel hastalıklar, temas, doğumsal bulaşma, yüzey, nesne ve solunum yoluyla da bulaşabilir. Korunmak için ise şüpheli cinsel ilişkiden kaçınmak, prezevatif kullanımı, sünnet, genital bölgenin tıraşı, sigaranın bırakılması, HPV aşısı en etkili korunma yöntemleridir.
Kansere dönüşümü çok hızlıdır
Bel soğukluğu olarak bilinen cinsel hastalıklar Gonokoksik üretrit-Gonore ve Non-Gonokoksik üretritler olarak ikiye ayrılır. Bel soğukluğu cinsel yolla bulaşan, dizüri ve üretral akıntı ile kendini gösteren bir hastalıktır. N. gonore dışında oluşan üretritlere non-gonokoksik üretritler adı verilir.
Oldukça bulaşıcı olan HPV (Human papilloma virus) enfeksiyonunun kansere dönüşümünü hızlandıran pek çok risk faktörü vardır. Bunlar arasında en önemli olanları, çok eşlilik, ilk cinsel deneyimin küçük yaşta yaşanması, üçten fazla doğum yapma risk faktörü olarak görülmektedir. Ayrıca, cinsel yolla bulaşan diğer hastalıkların varlığı, sigara-tütün kullanımı, bağışıklık sistemin baskılandığı durumlar (HIV gibi), beslenme bozukluğu kişisel hijyenin bozuk olması risk faktörleri arasında sayılır. Sigara içenlerde içmeyenlere kıyasla yüzde 27 oranında artmıș genital siğil gelișme riski vardır. Prezervatifler, cilt teması ile bulaşan HPV’nin bulaşma riskini azaltsa da tamamen önleyemez.
HPV’nin en çok sebep olduğu kanser türü rahim ağzı kanseridir. Ayrıca vajen, vulva, penis gibi dış genital bölge-üreme yolları kanserlerine de yol açabilir. HPV enfeksiyonları erkekte penis, anüs, rektum, ağız, nazofarinks, gırtlak kanseri için risk faktörü olarak görülmektedir.
Siğil tedavisinde amaç lezyonları temizlemektir
HPV’ye bağlı siğillerin tedavisi lezyonları ortadan kaldırmaya yöneliktir. Lezyonların koter veya kriyoterapi ile lokal tedavisi en etkili yöntemdir. Siğiller tamamen temizlendikten sonra tekrar oluşmaması için bazı ilaç tedavileri verilir. Bu şekilde bağışıklık sistemi güçlendirilerek siğillerin tekrar oluşması önlenebilir. HPV siğilleri, tedavi edilmemesi durumunda aynı kalabilir, büyüyebilir, bazen gerileyebilir veya tamamen kaybolabilir. Siğilin büyüklüğü arttıkça kendiliğinden kaybolma ihtimali azalır, özellikle 4 cm üzerindeki lezyonların kendiliğinden kaybolması beklenmez.
HPV virüsünden korunmak için önlemler almak, periodik sağlık kontrolleri yaptırmak son derece önemlidir. Hastalık oluşmadan veya erken döneminde saptamak tedavide başarıyı artar. Erken tedavi enfeksiyonun karsinojen etkisini azaltır ve yayılmasını önler. Siğil saptanan bir kişinin partnerinin de detaylı şekilde muayene edilmesi gerekir. Bazı durumlarda eşlerin ikisine birden ilaç tedavisi verilebilir veya HPV aşısı yapılabilir.
