Page 39 - 69Ausgabeweb
P. 39
Genetik psikolojik hastalıklar da önlenebilir mi?
Anksiyeteden korunmak için
Genetik kökenli ruhsal hastalıklarda, koruyucu ruh sağlığı hizmetleri 10 öneri
ekstra önem arz eder. Bilimsel araştırmalar, birçok akıl sağlığı bozuklu-
ğunun önemli bir genetik bileşene sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu bilgi; hastalığı anlamak, risk faktörlerini belirleyip azaltmak, be- 1. Kendinizi bilgilendirin: Anksiyetenin ne olduğunu,
lirtileri erken teşhis etmek ve hızla tedavi etmek açısından önemli bir semptomlarını ve tetikleyicilerini öğrenmek onunla başa
kaynak sağlar. Koruyucu ruh sağlığı hizmetlerinin birincil önleme aşa- çıkmanızı kolaylaştırabilir. Bilgi edinmek, endişelerinizi
masında; hastalığa yol açan etkenler belirlenerek azaltılır, risk faktörleri azaltabilir ve anksiyeteniz hakkında daha iyi bir anlayış ge-
minimuma indirilir, hastalığa direnç artırılır ve hastalığın yayılmasına liştirebilirsiniz.
engel olunabilir. İkincil önleme aşamasında; hastalığın erkenden teşhis 2. Anksiyeteyi tetikleyen faktörleri belirleyin: Kendi ank-
edilip, hızla tedavi edilmesi sağlanır, hastalık süresi ve görülme sıklığı siyete tetikleyicilerinizi belirleyin ve bunlardan kaçınmaya
azaltılabilir. Üçüncül önleme aşamasında; ruh sağlığı sorunlarının oluş- çalışın. Örneğin, belirli bir durum, aktivite veya düşünce
turduğu yeti yitimi ya da azalmaları önlenir, oluşmuş olanlar rehabilite anksiyeteyi tetikliyorsa, bu faktörlerden uzak durmak veya
edilir, eksik olanlar geliştirilir, sağlam kalan işlevlerin korunmasına yar- onlarla başa çıkma stratejileri geliştirmek önemlidir.
dım edilir, bireyin iyileşmesine ve topluma uyum sağlamasına katkıda
bulunulabilir. 3. Stresi yönetin: Stres, anksiyetenin tetikleyicilerinden bi-
ridir. Stresle başa çıkma tekniklerini öğrenin ve düzenli ola-
rak uygulayın. Meditasyon, derin nefes alma veya egzersiz
gibi yöntemler anksiyeteyi azaltmaya yardımcı olabilir.
4. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin: Düzenli egzersiz
yapmak, sağlıklı beslenmek ve yeterli uyku almak anksi-
yete düzeyini düşürebilir. Kafein tüketimini sınırlamak ve
alkolden uzak durmak da önemlidir.
5. Olumsuz düşünceleri yönetin: Kendinizi olumsuz dü-
şüncelerden koruyun ve olumlu düşüncelerle değiştirin.
Anksiyeteyi artıran korku ve endişe döngülerini fark edin
ve bunları durdurmak için olumlu bir bakış açısı geliştirin.
6. Nefes ve gevşeme tekniklerini öğrenin: Derin nefes ve
gevşeme egzersizleri, anksiyeteyi azaltmaya yardımcı ola-
bilir. Yavaş ve derin nefes alarak vücudunuzu tamamen
gevşeterek rahatlatabilir ve sakinleştirebilirsiniz.
7. Kendinize zaman ayırın: Kendinize zaman ayırmak,
stresi azaltabilir ve rahatlamanıza yardımcı olabilir. Hoş-
landığınız aktivitelerle uğraşın, hobilerinizle ilgilenin veya
dinlenmek için zaman ayırın.
8. Sosyal destek ağınızı güçlendirin: Aile, arkadaşlar ve
sevdiklerinizle bağlantı kurun. Sosyal destek, anksiyeteyle
mücadelede önemli bir faktördür. Konuşabileceğiniz, size
Çocukluk yaşantımız üzerine düşünmeliyiz destek olabilecek ve sizi anlayabilecek insanlarla iletişim
kurun.
Bugün biliyoruz ki ruhsal bozukluklar ile ilgili birçok tanım var. En 9. Olumsuz çevre etkenlerini azaltın: Anksiyeteyi artırabi-
sık karşılaştıklarımız; depresyon, obsesif-kompulsif bozukluk, yaygın lecek stresli veya toksik ilişkileri, ortamları veya durumları
kaygı bozukluğu. Bu ve hemen hemen bütün ruhsal rahatsızlıkların mümkün olduğunca azaltın. Negatif etkilerin olduğu ortam-
kökeninde çocukluk öykümüz yatar. Mutsuz, sessiz iletişimin hüküm lardan uzak durun ve sınırlarınızı koruyun.
sürdüğü ya da fazla sesli iletişimin olduğu, çocukların duygu ve dü-
şüncelerinin önemsenmediği, kararlarına saygı duyulmadığı, açıklama 10. Destek alın: Anksiyeteyle başa çıkmanıza yardımcı
yapılmadan sadece kuralların konduğu, yeterli duygusal ve tensel ileti- olacak bir terapist veya danışmanla çalışmak önemlidir.
şimin sağlanmadığı kişilerde ruhsal rahatsızlıkların çıkma ihtimali artar. Profesyonel yardım, anksiyete semptomlarınızı anlamlan-
Böyle ortamlarda büyüyen bireylerin çocukluğunda yaşadığı olumsuz- dırmanıza, yönetmenize ve hafifletmenize yardımcı olabilir.
lukların üzerine bir uzman ile birlikte eğilmesi gerekir.
21 Ausgabe 69