„MESEM’de kaynaklar heba olmasın“
Mesleki Eğitim Merkezi (MESEM) projesinin daha verimli ve işin uzmanlarıyla istişare edilerek güncellenmesi gerektiğini ifade eden Belgelendirme Kuruluşları Dernek Başkanı Cengizhan Kutlu, istihdama fayda sağlaması için ellerinden gelen desteği vermeye hazır olduklarını söyledi.
Çalışma hayatında istihdam projelerinin çok önemli olduğunu ifade eden Belgelendirme Kuruluşları Dernek Başkanı Cengizhan Kutlu, “İnsanların iş kaybını önlemek, işverenlerin daha fazla çalıştırılması için hükümet ve bakanlıklar istihdam projeleri geliştirmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı da usta-çırak projesi olan MESEM’i hayata geçirdi. Ancak sahada bizlerin yapmış olduğu araştırmalar, okul ziyaretleriyle ortaya çıkan görüşmelerde, istihdama katkının yeteri kadar olmadığını gözlemlemekteyiz. Sistemde bazı açıkların olduğunu tespit ettik. Bu proje, mevcut çalışanlara uygulanmaktadır. Biz istihdam destekli olduğunu düşünüyorduk. Devletimiz burada bir bütçe ayırıyor. Bu maliyetinde maksimum anlamda yansımadığını görüyoruz. MESEM projesine şuana kadar 700 bin kişinin başvurduğunu, hedefinin 1 milyon olduğunu biliyoruz. Çünkü bu projeden istihdam edilen kişinin yanı sıra, mevcut çalışanlar da yararlanmaktadır. Belirli bir yaş sınırının olmaması da önemlidir. Ayrıca bir kriterin olmaması da düşündürücüdür. Örneğin MESEM projesine bir makine mühendisi de çıraklık-ustalık projesine dahil edilip 6 ay boyunca asgari ücretin yarısı kadar, işveren teşviki alabiliyor. 100 kişilik bir işletmede, işveren 1 milyon 650 bin lira teşvik alabiliyor. Aslında bu çalışanı bu projeye dahil ettiğinde değil, yeni istihdam sağladığında teşvik alınması gerekiyor” dedi.
Daha önce 3 veya 6 ay hiç sigortalı çalışmamış, 100 çalışanın üzerine çıkan kurumlarda her yeni kişiye teşvik verilmesinin anlamlı olacağını kaydeden Kutlu, “Burada yine kişiler ustalık programlarına dahil edilebilir. Yine ustalık projesinin alternatifi olarak Çalışma Bakanlığı’nın uluslararası akreditasyonla kurduğu Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun yetkilendirilmiş kuruluşları tarafından verilen mesleki yeterlilik belgeleri
zaten Türkiye’de halen devam eden bir projedir. Şu ana kadar mesleki yeterlilik belgelendirmelerinde 2,5 milyon belgelendirme yapıldı. Bu 2,5 milyon belgelendirmeye devletimiz 10 milyar lira gibi bir bütçe ayırdı. Bununla birlikte işleyen ve devlete yük olmayan aynı zamanda gerçek anlamda uluslararası seviyede bir sınav ve belgelendirme yapılıyor. Mesleki yeterlilik belgesi alanlar dünyanın her yerinde Türk akreditasyon belgesinin onayladığı tüm ülkelerde geçerli olan bir belgeyle de Türk insanına bir nitelikte kazandırmış oluyor. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı mesleki eğitim merkezleri de yine sanayi içerisinde usta-çırak-kalfa ilişkisinde bir eğitim sistemi kuruyordu. Bu MESEM projesiyle birlikte ortaya çıkan problemlerden bir tanesi de, mesleki eğitim merkezinin yoğunluğunu arttırdı. Yıl içerisinde bir mesleki eğitim merkezi 300-500 gibi usta-kalfa-çırak eğitimi düzenlerken, şimdi ise 100 binlerce talep alıyor. Sınırlama olmadığını görüyoruz. Uygulamada da mümkün olmadığı için eğitim de etkilendi” diye konuştu.
MESEM projesinin revize edilmesi gerektiğini kaydeden Kutlu, şunları söyledi: „Bu proje için yaş kriteri belirlenmelidir. Örneğin 65 yaşındaki çalışan da bu MESEM’e dahil ettirilip işveren teşvik alabiliyor. Yaş sınırı doğru konulmalıdır. Mutlaka ilave istihdam olana bu eğitim verilmelidir. Ayrıca bu teşvik, işçimize verilmelidir. Asgari ücretin yarısı işçinin hesabına yatırılmalı, yarısı da işverenin sigorta payından düşülmelidir. Ayni bir desteğin Türkiye’ye bir faydası yoktur. MESEM projesinin istihdam kaynaklı olmadığını herkes biliyor. Çünkü 100 kişi çalışan bir firmada, 100 kişiye de bu teşviği alıyorsun. 101’inci kişi için özel bir teşvik yok. Ama bu 100 kişinin üzerinde olduğunda alınan bir teşvik olsa, bu personel sayısını arttırmada ve iş gelişimini de arttırmaya yönelik bir teşvik olacaktır.”
Mesleki yeterlilik belgesinin çok rahat bir şekilde kapattığı bir alanı, MESEM projesiyle ilave bir personel yükü oluşturarak proje sağlanmasını doğru bulmadıklarını da belirten Kutlu, “Seviye 4 mesleki yeterlilik belgesi, zaten ustalık belgesiyle eş değerdedir. Bu mesleki yeterlilik belgesi ustalık belgesinin yerine çok rahatlıkla geçebiliyor. Daha hızlı alınmasının yanı sıra, devlete bir yükü de yok. Uluslararası geçerliliği olması da insanımıza ikinci bir iş alanı oluşturarak nitelik kazandırmış oluyor. Bizim ricamız, MESEM projesinin tekrardan gözden geçirilmesi, bizim gibi sahada olan derneklerle istişare edilerek gerçek anlamda istihdam oluşturacak bir sistemin hayata geçirilmesidir” dedi.