Soğuk kış aylarıyla birlikte ‘Canım tatlı bir şeyler yemek istiyor”, “Sıcak poğaça yeme isteğiyle uyandım” ya da “Bu aralar kilomu kontrol edemiyorum” diyenlerin sayısı artar. Havanın erken kararması, fiziksel aktivitelerin azalması ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi kışın kilo alımını hızlandıran etkenlerdir. Bu etkenlerin farkına varıp, önlem alınırsa ideal kiloya ulaşmak mümkündür.
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Ezgi Hazal Çelik
Kışın gündüzlerin kısalması, havaların erken kararması evde geçirilen sürenin de artmasına neden olur. Fiziksel aktivitelerin azalması, yeme alışkanlığının değişmesi kilo alımını beraberinde getirir. Dikkat edildiği takdirde bu sorunu yaşamaktan kurtulmak mümkün.
İçeceklere dikkat!
İç ısıtan sahlep, boza ve sıcak çikolata gibi içecekler, soğuk kış günlerinin vazgeçilmezlerinden. Ancak yüksek kalori içerikleriyle kilo almaya neden olabilirler. Bu nedenle haftada bir-iki bardak içilmelidir. Soğuk havalarda büyük rağbet gören sahlep, boza gibi içeceklerin üzerine konulan fındık, fıstık, badem vb. yağlı tohumların ve leblebinin de kalori miktarını artıracağını göz önünde bulundurun. Bu içeceklerin yerine zencefilli ıhlamur çayı, tarçınlı kahve veya kakaolu ılık sütü tercih edilebilir.
Kış depresyonu
Gün ışığından daha az yararlanılan kış aylarında depresif ve mutsuz hissedilebilir. Bu ruh hali; mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin düzeylerini artıran, kısa süreli iyi hissetmeye neden olan çikolata, şekerli yiyecek, hamur işi gıdalar, makarna gibi karbonhidrat içeriği yüksek besinleri tüketilmesine neden olabilir. Şeker-karbonhidrat içeriği yüksek besinler tüketmek daha fazla yeme isteği uyandırmakla birlikte kolaylıkla kilo artışına yol açabilir. Beyin kimyasını dengelemek için sağlıklı gıda ve aktivitelere yönelmek şekerli yiyeceklere duyulan ihtiyacı azaltır.
Yeme isteğinin artması
Soğuk havalarda azalan vücut ısısının korunup, normal düzeye ulaşması için daha fazla enerjiye ihtiyaç duyulur. Artan enerji gereksinimiyle verilen “acıktım” sinyali ise yeme isteğinin de artmasıyla sonuçlanır. Bunu önlemek ve kontrollü besin alımı için yeterli su tüketimi, öğün düzeni ve her besin grubunun olduğu sağlıklı bir beslenme modelini alışkanlık haline getirmek büyük fayda sağlar.
Yetersiz su tüketimi
Kış mevsiminde kilo artışının önemli nedenlerinden biri de yetersiz su tüketimidir. Havaların soğuması ile susama hissi azalsa da vücudun suya ihtiyacı vardır. Yetersiz su tüketimi sindirim enzimleri, bağırsakların yavaşlamasına ve kilo artışına neden olabilir. Susuzluk hissi açlıkla karıştırıldığı için iştah kontrolü de zorlaştırır. Günde ortalama 2-2,5 litre su tüketimi idealdir. Ilık suya tarçın, karanfil, top karabiber, zencefil gibi vücut ısısını artıracak baharat ve besinler eklenebilir.
Hareketin azalması
Soğuk, yağışlı ve rüzgârlı havalar nedeniyle açık havalarda yürüyüşlerin rafa kaldırıldığı kış aylarında fiziksel aktivitenin azalması da kilo artışına zemin hazırlar. Bunun önüne geçmek için haftada 3-4 gün, 30-45 dakika yürümek, online egzersiz videoları da egzersiz alışkanlığı kazanmaya yardımcı olabilir.
D vitamini eksikliği
Vücutta birçok metabolik süreçte büyük öneme sahip olan D vitamininin yüzde 90-95’i güneş ışınları yardımıyla sentezlenir. Kış günlerinde 15-30 dakika güneş ışığına maruz kalmak gerekir. D vitaminini en iyi içeren gıdalar; balık, karaciğer, peynir, yumurta sarısı, süt ve süt ürünleridir. Ancak diyetle yeterli düzeyde alınabilen bir vitamin değildir. Yapılan çalışmalar, D vitamini eksikliğinin, kilo artışıyla yakından ilişkili olduğunu göstermektedir. Gerekli tetkikler yaptırılarak uzman önerisi ile gerekirse takviye alınmalıdır.
Bunlara ek olarak uzun kış akşamlarında nasıl vakit geçirilebileceği planlayabilir, sürekli atıştırmalık halinde olmaya iten ‘hiçbir şey yapmama’ halinden uzaklaşılabilir. Akşam otururken, televizyon karşısında veya oda da çalışırken ara sıra balkona çıkılabilir, odanın penceresini açılabilir, esneme hareketleri yapılabilir.
