Özellikle masa başında çalışan kişilerde rastlanan bel-boyun ağrısı sıklığı, pandemi süreci ile birlikte dünya ve ülkemizde artış gösterdi. Çoğunlukla istirahat, sıcak uygulama, ilaç tedavisi ile beş-yedi gün içinde geçmesi beklenen omurga şikayetlerinin sorumlusu bel fıtığıdır. Şiddetli bacak ağrısı ve kuvvet kaybı, tuvaletini kontrol edememe tablosunda cerrahi düşünülmelidir. Günümüzde en ileri teknik minimal invaziv yöntem endoskopik diskektomi yöntemdir. Kasları korunması gereken sporcu, iş hayatına erken dönmesi gereken çalışanlar için ilk tercihtir.
Doç. Dr. Salim Şentürk,
Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahisi
Memorial Bahçelievler Hastanesi Omurga Merkezi
Günümüzün en sık rastlanılan sağlık problemlerinin başında bel-boyun ağrısı geliyor. İş yaşamanın hareketsizliği dışında stres, kilo alımı, kaygı, mutsuzluk, üzüntü ağrıların artış göstermesinde etkendir. Tüm bu faktörler omurga ile ilgili şikâyetlerin daha sık gözlenmesine ortam hazırlar.
Hareketsizlik bel-boyun sağlığı için risk
Beyaz yakalı olarak adlandırılan, masa başı ya da ağır işlerde uzun süre çalışan kişilerde boyun-bel ağrısı şikâyeti olasılığı yüksektir. Ofis çalışanlarında, bilgisayar başında zaman geçirenlerde uzun süre oturarak çalışmak, hareketsiz kalmak bel ağrısı için ciddi bir risk faktörü. Çalışırken uzun süre hareketsiz kalmanın dışında boynun öne eğik bir şekilde olması da boyun ve sırt ağrısı için risk oluşturuyor.
Uzun süre hareketsiz kalmamak, oturarak çalışmamak, haftada beş gün yarım saatlik egzersiz yapmak omurga sağlığı için koruyucudur.
Yarım saat yapılan düzenli egzersiz koruyucudur
Düzenli spor yapmak, omurga sağlığında problem çıkma olasılığını azaltırken beş günde bir yapılan haftalık yarım saatlik egzersiz etkili bir koruyucu oluşturur. Bel-boyun ağrıları görülme olasılığının daha yüksek olduğu kadın ve 40 yaş üstü çalışanlarda için söz konusu tavsiyeler özellikle dikkate alınmalıdır.
Omurga cerrahisi de endoskopik diskektomi yöntemi
Bel ağrısı çoğunlukla istirahat, sıcak uygulama, ilaç tedavisi ile beş-yedi gün içinde geçmektedir. Bazı hasta gruplarında omurga şikayetlerinin sorumlusu bel fıtığıdır. Bu hastaların yüzde iki-üçlük bir kısmında cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulur. Şiddetli bacak ağrısı, bacaklarda kuvvet kaybı, tuvaletini kontrol edememe gibi durumlarda cerrahi düşünülmelidir. Farklı yöntemler uygulanmakla birlikte cerrahi için günümüzde en ileri teknik, minimal invaziv yöntem endoskopik diskektomi yöntemidir. Bu yöntemde hastalar yedi mm’lik bir cilt kesisinden ameliyat edilir. Çoğunlukla hastaların kemik anatomisine dokunulmaz, kaslar arasından girilerek ameliyat yapılır. Ucunda kamera ve içinde boşluk olan kalem kalınlığındaki bir endoskop içinden ameliyat gerçekleştirilir. Ameliyat süresi 10-50 dakika arasında değişmekle birlikte hastalar çoğunlukla aynı gün içinde taburcu edilir. Beldeki kemik dokuya çoğunlukla dokunulmadığı, kas dokusu sıyrılmadığı için ameliyat sonrası hastalarda bel ağrısı minimal düzeyde görülmek hatta çoğunlukla ağrı kesici kullanmaya gerek duymamaktadır. Ameliyattan iki-üç saat sonra hastalar yürütülerek aynı gün taburcu edilmektedir. Hastaların iş hayatına dönme süresi ortalama bir haftadır. Diğer cerrahi yöntemlerle karşılaştırıldığında endoskopik yöntem, hastaların normal ve iş hayatına dönmeleri açısından belirgin avantajlıdır. Özellikle kasları korunması gereken sporcu, iş hayatına erken dönmesi gereken çalışanlar için ilk tercihtir.
Boyun fıtığı ameliyatında ileri teknik
Bel fıtığında olduğu gibi boyun fıtığında da ameliyat, belirli bir hasta grubuna uygulanır. Kol veya boyun şiddetli ağrı ve kuvvetsizlik gibi durumlarda ameliyat düşünülmelidir. Hastaların çoğu boynun ön tarafından üç-dört cm’lik bir cilt kesisinden mikroskop altında ameliyat edilebilirken bir kısmı da boynun ön veya arkasından endoskop ile ameliyat edilebilir. Mikroskop ile yapılan ameliyatta çıkarılan disk dokusu yerine bir kafes konurken endoskopik cerrahide sadece basıya neden olan disk dokusu çıkarılarak kafes koymaya gerek kalmaz. Hem mikro cerrahi hem de endoskopik yöntemle boyun fıtığı ameliyatı olan hastaların bir hafta kadar boyunluk kullanması, boyun öne eğik şekilde çalışmaması, ofis çalışanı ise bilgisayar ekranını göz seviyesine getirmesi istenir. Dik oturması, sırtına yastık koyması ve çalışırken boynu öne eğik bir şekilde kalmaması tavsiye edilir.
Doç. Dr. Salim Şentürk’ün web sitesi için tıklayın.
