Çağımızın Artan Vebası: Siber Terörizm ve Siber Zorbalık

Sanal dünya, bizlere birçok kolaylığı sağladığı kadar, barındırdığı tehlikelerle de toplumumuzu tehdit etmekte. Bu tehlikelerden bir tanesi de siber terörizm…

Tıpkı gerçek dünyada eli silahlı teröristlerin toplumda korkuya yol açan şiddet eylemleri gibi günümüzde sanal dünyada da benzer örneklerini görmekteyiz. Siber korsanlar yaptıkları eylemler ile topluma psikolojik şiddet uygulamakta, bazen de çoğunluğu çocuk olan bireyleri kendi menfaatlerine göre yönlendirip istismar ederek siber zorbalık diye adlandırdığımız bir başka tehlikeyi ortaya çıkarmaktadırlar. Genel olarak siber terörizm ve siber zorbalık terimleri art niyetli bilgisayar korsanlarının sıklıkla başvurduğu yöntemleri içeren terimler olarak karşımıza çıkıyor. Bu yazımızda bu tür şiddet vakalarına karşı alınması gereken bazı önlemlerden bahsedeceğiz.

Öncelikli olarak, siber saldırılarda saldırganların amaçlarının neler olabileceği hakkında düşünürsek bu konuda hedeflenen şeyin her zaman para olmadığı sonucuna varıyoruz. Gerçek dünyada teröristler her nasıl sivil ayrımı gözetmeksizin eylemlerini gerçekleştirmek adına birçok kişinin hayatına kast ediyor ise, siber teröristler de toplumda korku ve paniğe yol açmak amaçlı sağlık kuruluşları, sivil toplum kuruluşları gibi kurumları da hedef almaktadır. Bu yüzden özellikle sağlık kuruluşlarında siber güvenlik ile ilgili önlemlerin arttırılması günümüzde zaruri hale gelmiştir. Hasta bilgilerinin bulunduğu veri tabanları siber saldırılar ile elde edilerek, şifrelenerek ve yok edilerek mağduriyet yaşatılan kurum sayısı giderek artmaktadır. Ahlak kurallarını hiçe sayarak yapılan eylemlerde bazen insanların kaygılarından yararlanarak, sağlık uygulamaları gibi gözüken yazılımlar içerisine zararlı virüs yerleştirmekte ve bu uygulamalar üzerinden bilgiler ele geçirmekteler. Bu yüzden özellikle indirdiğimiz mobil uygulamaların güvenli yayıncılar tarafından yayınlanıp yayınlanmadığına dikkat edilmelidir. Devletin belirli kuruluşlarının ödeme yaptığı ile ilgili sahte birçok reklamlar sosyal medyada yer alıyor. Bu sahte reklamların engellenmesinde sosyal medya platformlarının yeterince önlem almadığını görmekteyiz. Bu yüzden bu tür yanıltıcı içeriklerin görüldüğü durumda doğrudan şikayet butonları kullanılarak kısa sürede bu tür içeriklerin kaldırılmasını sağlamak mümkün olabilir. Genellikle bankaların çekiliş, promosyon vb. ödemeleri şeklinde kredi kartı bilgilerini talep eden dolandırıcı sayfaların hazırlandığı reklamların yerini günümüzde pandemi ile ilgili devletin yardım ödemeleri yapılacağı bilgisi ile kredi kartı bilgilerini talep eden sayfalara dönüştüğünü görmekteyiz. Bu tür internet üzerinde gittikçe artan sayıdaki dolandırıcılık sayfalarına karşı vatandaşlar oldukça dikkat etmeliler. Siber teröristler ele geçirdikleri kredi kartı bilgilerini gerçek dünyada gerçekleştirecekleri eylemlerde kullanılacak araç gereçleri satın almakta kullanabilirler, bu yüzden sıradan bir dolandırıcılık durumu siber teröristler tarafından uygulanarak daha tehlikeli bir hal alabilir. Herhangi bir terör eylemi için kredi kartı bilgileriniz kullanılarak araç kiralanabilir, kartınız üzerinden belirli siparişler verilerek mağdur edilebilirsiniz. Bütün bu sayılanları engellemek için internet üzerindeki yayınlarda dikkat oldukça önemlidir.

Bir başka tehlike olarak siber zorbalıkta ise, genellikle çocukları hedef alarak onlara zararlı yazılımlar bulaştıran saldırganlar, bilgisayar ve mobil telefonlar üzerinden çocuklar ile ilgili bazı müstehcen içerikli görüntüler elde etmekte ve bunların paylaşılacağı ile çocukları tehdit ederek, belirli tehlikeli eylemler yapmaya zorlamaktadırlar. Bu tür saldırıların bedeli maalesef çok tehlikeli olabilmektedir. Çoğunlukla böyle bir durumda ailesi ile sağlıklı bir iletişim kuramayacağını düşünen çocuklar, saldırganların tuzaklarına düşmekte ve onların yönlendirmelerine uymaktadır. Siber zorbalığın sonucu olarak psikolojik baskıyı kaldıramayan bireylerin birçoğu kurtuluş yolu olarak, durumu ailesine bildirmek yerine intihar gibi yolları seçebilirler. Bu tür olumsuz olayları engellemek adına çocuklarınızın sanal dünyada hareketlerini baskıcı bir şekilde olmadan korumacı olarak ele almalısınız. Bu konuda yaklaşım tarzınızı belirlemek için uzman bir pedagogtan yardım alabilirsiniz. Çocuğunuz ile iletişiminizi güçlü tutmanız ve internet üzerindeki tehlikeli yayınlara karşı uygunsuz yayınları engelleyen ve internet sağlayıcınızın sunduğu hizmetlerden yararlanmanız sizleri daha güvende tutacaktır. Tabi ki bu noktada sadece bu tedbiri almak yeterli olmamaktadır. Çocuklarınızın internet üzerinden indirdiği uygulamaların sizin kontrolünüzde olduğundan emin olun. Bilinmeyen kaynaklardan uygulamalar indirilmesine ve cihazlarınıza kurulmasına izin vermeyin. Bu konuda çocuklarınızı mutlaka bilinçlendirin ve indirilen her oyunun sizin denetiminizde olduğundan emin olun.

Günümüzde maalesef bazı oyunlar masum bir amaçla üretilmemekte ve özellikle gençler üzerinde olumsuz etkiler bırakmaktadır. Korku, şiddet ve müstehcen içerikleri barındıran, sürekli oynayan çocukları ise asi davranmaya iten negatif yönlendirici oyunlar gittikçe artmaktadır.  Bu tür oyunlar ile toplumsal olaylara karşı duyarsız bencil davranışlar sergileyen, şiddete eğilimli bir genç nesil inşaa etme çabası olabilir. Aile kavramının yok edildiği, toplumun en küçük yapı taşının paramparça edildiği bir toplumda siber teröristlerin hareket alanları daha fazla genişler ve amaçlarına daha fazla ulaşırlar. Bu yüzden çocuklarımıza şiddetli baskı uygulayarak değil, tehlikeler konusunda bilinçlendirerek sanal dünyadaki zararlı oluşumlardan haberdar etmeliyiz. Öncelikle kendimiz bilinçlenmeli daha sonra çocuklarımıza gelebilecek tehlikelere göre önlemler almalıyız. Duyarsız kalarak çocukları siber teröristlerin ağına itmeyelim. Onlar ile beraber öğrenelim, beraber bilinçlenelim. Unutmayalım ki, virüsler en zayıf anımızda harekete geçer. İhmalkar davranarak buna imkan vermeyelim.