Aile birleşimi ile Avusturya’da oturum vizesi olan Türkiye’li göçmenler, oturum süreleri dolup uzatmaya gittiklerinde sorunlar yaşamaya başladılar. A2 Almanca dil sertifikası olmayanlara 150 EURO ila 450 EURO aralığında para cezaları verilmekle birlikte, A2 sertifikası gelene kadar da vizelerinin uzatılmayacağı ifadeleri kullanılıyor.
Bu sorunla ilgili İçişleri Bakanlığı’na sorularımızı yönelttik.
Sayın Hudsky,
Avrupa Adalet Divanı’nın karara bağladığı ve bir Avusturya vatandaşının bir Türkiye vatandaşıyla aile birleşimini konu alan Dereci 2011 davası var. Soru, Almanca dilinin öğrenilmesi bağlamında aile birleşimi başvurusunun Türkiye’de yapılması gerekip gerekmediğiydi.
Avrupa Adalet Divanı, Avrupa Birliği vatandaşları ile evlenen Türkiye vatandaşlarının istisna teşkil ettiğine, dolayısıyla bahsi geçen Türkiye vatandaşının dil kursunu belgelemesine ya da vize uzatmasına gerek olmadığına karar verdi.
Avrupa Adalet Divanı kararına göre, anlaşmalara bağlı olarak Türkiye vatandaşlarına güçlük çıkartılmamalıdır. Buna rağmen İçişleri Bakanlığı kararı başka şekilde ele alıyor gibi, çünkü bir Avusturya vatandaşı ile evlenen bir Türkiye vatandaşının Yabancılar Dairesi’nden aldığı bilgiye göre A2 seviyesinde Almanca dil bilgisini belgelemesi ve oturumunu uzatması gerekmektedir. Aksi durumda ceza alabilir.
Bu uygulama Avrupa Adalet Divanı’nın kararı ile tezat teşkil etmektedir ve ben de bu vesile ile sizden konuyu açıklığa kavuşturmanızı rica ediyorum.
BMI – Cevap :
Avusturya İçişleri Bakanlığı’nın, ikamet ve vatandaşlık hizmetlerinden sorumlu V/2 Dairesi olarak sorularınızı aşağıdaki gibi yanıtlayabiliriz.
Genel not:
Durumun açıklığa kavuşturulması için öncelikle ayrı kanunlara tabi olan vize ve oturum izni ile ilgili farkın tam olarak anlaşılması gerekmektedir. Vize, Yabancılar Polisi Kanunu
(FPG) ile düzenlenmektedir (V/7 Dariesi’nin yetki alanındadır), oturum izinleri ise Yerleşim ve İkamet Kanunları (NAG) ile düzenlenmektedir. (V/2 Dairesi’nin yetki alanındadır)
Oturum iznine başvururken Almanca dil bilgisi yeterliliğinin sağlanması ile ilgili olarak, „yerleşmeden önce Almanca“ ( NAG 21 a maddesine göre A1 seviyesinde temel Almanca dil bilgisi, ilk başvuru sırasında gerekli) ile Entegrasyon sözleşmesinin yerine getirilme yükümlülüğü ( Entegrasyon Kanunu 9 ff maddesine göre, A2 seviyesinde daha ileri Almanca dil bilgisi, belirli oturum izinleri için ilk veriliş tarihinden itibaren iki yıl içinde yerine getirilmesi gerekli) arasında bir ayrım yapılmalıdır. Entegrasyon sözleşmesinin yerine getirilme yükümlülüğü, Entegrasyon Kanunu (IntG) ile düzenlenmiştir ve Avrupa, Entegrasyon ve Dışişleri Bakanlığı’nın yetki alanına girmektedir.
Brücke: Avusturya vatandaşı ile evli olan ve evlilik sebebiyle vize sahibi olan kişilerin, oturum izni için Almanca dil bilgisi sertifikası ibraz etmesi gerekmekte midir?
BMI – Cevap : Eşi Avusturya vatandaşı olan bir Türkiye vatandaşının aile birleşimi için „Aile mensubu“ oturum iznine başvurması gerekir. NAG 21 a maddesi, Avrupa Ekonomik Topluluğu – Türkiye Ortaklık Sözleşmesi’nin 13 no.lu Ortaklık Konseyi kararında (Art. 13 ARB 1/80) belirtilen „mevcudun korunması kuralı“ kapsamındaki Türkiye vatandaşlarına uygulanmaz. (Avusturya Yüksek İdare Mahkemesi’nin 25 Nisan 2019 tarihli Ra 2018.22.0289-9 no.lu kararına da bakınız. )
Brücke: A1 ya da A2 sertifikası olmayan kişilere, miktarı kişiye ya da bölgeye göre değişen para cezaları verilmektedir. Bu cezalar için bir standart var mıdır? Bu cezalar hangi kanuna dayanarak kesilmektedir?
BMI – Cevap : Yukarıda belirtildiği üzere, (belirli) oturum izinleri için ilk veriliş tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde
Entegrasyon sözleşmesinin 1. Modülünün tamamlanması yükümlülüğü (IV. madde) vardır. Avusturya Yüksek İdare Mahkemesi’nin güncel kararına göre, „mevcudun korunması kuralı“ kapsamında yer alan Türkiye vatandaşları da IV. maddenin yerine getirilmesi ile yükümlüdürler. (Yüksek İdare Mahkemesi’nin 25 Nisan 2019 tarihli Ra 2018/22/0043-7 no.lu kararı). Yüksek İdare Mahkemesi ayrıca, idari cezaların uygulanmasında „mevcudun korunması kuralı“nın kısıtlayıcı olmadığını ve cezaların serbestçe uygulanabileceklerini açıkça belirtmiştir. Konu ile ilgili idari cezalar Entegrasyon Kanunu’nun 23. maddesinde düzenlenmiştir. (BMEIA – Avrupa, Entegrasyon ve Dışişleri Bakanlığı’nın yetki alanındadır)
Brücke: Viyana’da ve Aşağı Avusturya’da, sertifikaları olmadığı için para cezalarını ödedikleri halde vizelerini alamayan kişiler olduğuyla ilgili bilgi aldık. Hatta bazılarının sınırdışı edilme tehdidi altında oldukları söyleniyor. Böyle bir durum söz konusu mudur? Bu kişilerin oturum izinleri hangi kanuna dayanarak verilmemektedir?
BMI – Cevap : IV. maddenin zamanında yerine getirilmesi, oturum izninin uzatılması için gerekli şartlardan biridir (Bkz. NAG 11. madde 2 Z 6. fıkra). Oturum iznini uzatma sürecinde, NAG 11. maddesinde belirtilen koşulların yerine getirilmesinde eksiklik varsa, işlem yapan şube, Yabancılar ve Sığınma Dairesi’ne başvurmalıdır. ( NAG 25. madde, FPG 52. madde ff fıkrası). İdari ceza prosedürü (IntG 23. madde 1. fıkra) IV. maddenin zamanında yerine getirilmemesine dayanmaktadır ve Yabancılar ve Sığınma Dairesi tarafından yürütülen oturumun sonlandırılması sürecinden bağımsız değerlendirilmelidir.
Brücke: Vize uzatma sürecinde bu tür komplikasyonlarla karşı karşıya kalan kişilere ne önerirsiniz? Mağdur olmamak için nasıl bir yol izlemelidirler?
BMI – Cevap : NAG 11. madde 3. fıkrasına göre bir oturum izni, eğer özel ve aile yaşamının sürdürülmesi için gerekliyse, IV. maddenin yerine getirilmemesine rağmen uzatılabilir.
İçişleri Bakanlığı’ndan aldığımız cevaplara göre gerek aile birleşimi için başvuru yapacak, gerekse hali hazırdaki oturumunu uzatacak okuyucularımıza önerilerimiz:
A- Aile birleşimi için Avusturya vatandaşı ile evli olup ilk defa başvuru yapacak olan kişilerin Avusturya’ya geldiklerinde çalışacaklarına dair bir yazı vermeleri halinde sürecin daha kolaylaştığı görülmüştür.
B- Avusturya’ya geldikten sonra, 1 yıllık oturum vizesinin bitiminde uzatmaya gittiğinizde çalışıyor olmanız, ya da çalışma amacıyla AMS’a yazılıp iş aramanız ve bunu belgelemeniz, buna rağmen hala A2 belgeniz olmadığı için oturumunuz uzatılmıyorsa bir avukatla görüşüp geçmişteki mahkeme kararını dayanak göstererek itiraz ediniz.
C- Oturum vizesi uzatmaya gittiğinizde hamileyseniz ya da küçük bebeğiniz varsa ve çalışma için şartlarınız uymuyorsa bunları belgeleyiniz.
Avusturya vatandaşı ile evli olanların oturum uzatmada A2 belgesi şartını ortadan kaldıran bir mahkeme kararı olmasına rağmen okuyucularımıza önerimiz mutlaka kurslara gidip en az B1 seviyesinde Almanca öğrenmeleridir. Yaşadığımız ülkenin ana dili Almanca’dır ve dile hakim olmadıkça ne aidiyet hissetmek ne de mesleki anlamda gelişmek mümkün olmayacaktır. Özel kursların dışında AMS ve bazı dernekler ücretsiz olarak Almanca kursları vermektedirler.
Avusturya’da oturum izni hakkında merak edilenler!
Mart 2019 sayımızda Avusturya’da oturum vizesi ile yaşayanların Avusturya dışında hangi şartlarda ve ne kadar süre kalma hakları olduğuna dair sorular sorup cevaplarını yayımlamıştık. Son günlerde çok fazla Türk vatandaşı bu kuralları bilmediği için maalesef oturum vizeleri iptal edildi ve Viyana’ya geldikleri halde gümrükten içeri alınmayıp geri Türkiye’ye dönmek zorunda kaldı.
8 ay önce Dr. Martin Plunger’in (Tiroler Landesregierung) bu konudaki cevaplarını kısaca hatırlayalım.
Brücke: Avusturya’daki oturumu vizeye tabi olan ve Avrupa Birliği vatandaşı olmayan bir kişi, en çok ne kadar süre yurtdışında kalabilir
Dr. Martin Plunger: NAG 10. Madde 2. Fıkra: Avrupa Birliği vatandaşı olmayan bir kişinin, yetkili makamlar tarafından delillere dayanarak artık Avusturya’da ikamet etmediği ya da yerleşmediği tespit edilirse ve eğer kişinin “AB – Sürekli oturum izni” yoksa (45. Madde), oturum izni geçersiz sayılır.
NAG 10. Madde 3. Fıkra 4. Bent: Eğer yabancı uyruklu kişi “AB – Süresiz oturum izni”ne sahipse ve altı yıldır Avusturya’da değil, fakat Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) sınırları içinde ikamet ediyorsa, oturum izni ve Avrupa Birliği hukukuna bağlı oturum hakkı belgeleri yok sayılır.
NAG 10. Madde 3. Fıkra 5. Bent: Eğer kendisine sürekli oturum kartı verilmiş yabancı uyruklu kişi, birbirini takip eden iki yıldan fazla ülke dışında bulunursa oturum izni ve Avrupa Birliği hukukuna bağlı oturum hakkı belgeleri yok sayılır.
NAG 20. Madde 4. Fıkra: 3. Maddeye göre, eğer yabancı uyruklu kişi birbirini takip eden 12 aydan daha fazla AET sınırları dışında bulunursa oturum izni iptal edilir. Ancak kişi, ağır hastalık, sosyal sorumluk, askeri görevini yerine getirme ya da sivil hizmet benzeri görev gibi özellikle dikkate alınabilecek sebeplerle ve yetkili makamları önceden bilgilendirmek koşuluyla 24 aya kadar AET dışında ikamet edebilir. Yabancı uyruklu kişinin haklı çıkarı varsa, yetkili makam oturum izninin iptal edilmemesi başvurusunu değerlendirir. Yabancı uyruklu kişinin AET sınırları içindeki oturum iznini ibraz etmesi gerekmektedir.
Avrupa Birliği vatandaşı olmayan bir kişi 6 aydan uzun süre yurtdışında kalırsa Avusturya’da yerleşik sayılmaz
NAG 10. madde 2. fıkrasına göre, Avrupa Birliği vatandaşı olmayan kişi, eğer süre sınırı olmayan bir oturum izni çeşidi olan “AB – Sürekli oturum izni”ne sahip değilse (45. Madde) ve Avusturya’da ikamet etmediği ya da yerleşik olmadığı yetkili makamlar tarafından tespit edilirse oturum izinleri geçersiz sayılır.
NAG 20. madde 4. fıkrasına göre, eğer yabancı uyruklu kişi birbirini takip eden 12 aydan daha fazla AET sınırları dışında bulunursa, “AB – Sürekli oturum izni” (45.madde) iptal edilir. Ancak kişi, ağır hastalık, sosyal sorumluk, askeri görevini yerine getirme ya da sivil hizmet benzeri görev gibi özellikle dikkate alınabilecek sebeplerle ve yetkili makamları önceden bilgilendirmek koşuluyla 24 aya kadar AET dışında ikamet edebilir. Yabancı uyruklu kişinin haklı çıkarı varsa, yetkili makam oturum izninin iptal edilmemesi başvurusunu değerlendirir. Yabancı uyruklu kişinin AET sınırları içindeki oturum iznini ibraz etmesi gerekmektedir.
Süre sınırı olan oturum izinleri (örneğin Kırmızı-Beyaz-Kırmızı kart ya da Kırmızı-Beyaz-Kırmızı plus kart), 6 aydan daha uzun süre yurtdışında kalındığında, Avusturya’da yerleşme niyeti olmadığı düşünülerek uzatılamaz.
Eğer kişi belirli süreli oturum izni sahibiyse 6 aydan fazla yurtdışında kaldığında, eğer “AB – Sürekli oturum izni”(süre sınırı olmayan oturum izni) sahibiyse 12 aydan fazla yurtdışında kaldığında otomatik olarak iptal edilir.
Brücke: Yurtdışına taşınmayı düşünen Avrupa Birliği vatandaşı olmayan kişilere ve de Avusturya vatandaşlarına tavsiyeleriniz nelerdir?
Mag. Andreas Grießler (NÖ Landesregierung) Yurtdışına taşınmadan önce yetkili olan oturum ve yerleşim makamlarından, Avusturya oturum izinleri için doğabilecek hukuki sonuçlar ile ilgili bilgi alınabilir. Küçük yerleşim birimlerinde yerel nüfus daireleri ile de iletişime geçilebilir.
Brücke: 5 yıllık oturum iznine sahip kişinin vizesi yurtdışında yaşadığı için iptal edilir mi?
Alwin Denz (Vorarlberger Landesregierung) “AB – Süresiz oturum izni”nden bahsediliyorsa, bu tür bir oturum izni yabancı uyruklu kişinin birbirini takip eden 12 aydan daha uzun süreyle AET sınırları dışında ikamet etmesi sonucu iptal edilir.
