Erkeklerde sık görülen prostat kanseri belirtileri geç dönemde ortaya çıktığı için iyi huylu prostat büyümesi ile karıştırılabilir. Ailesel geçiş önemli bir nedendir. En etkili tedavi yöntemler arasında yer alan robotik cerrahi sağladığı avantajlardan dolayı ön plana çıkıyor. Daha az kan kaybı, ağrı, cinsel fonksiyonların korunması, idrar kontrolünün sağlanması gibi hastaya avantajlar sağlayan robotik cerrahi, iyileşme sürecindeki konforu artırarak kişinin kaliteli bir yaşam sürmesini sağlıyor.
Prof. Dr. Ali Fuat ATMACA
Üroloji Uzmanı
Prostat kanseri erkeklerde sık görülür. Aile hikayesi ve etnik unsurlar arasında farklı oranlarda görülmesinden dolayı genetik bir yatkınlıktan söz edilebilir. İleri yaş, çevresel risk faktörleri, obezite, yüksek miktarda alkol ve sigara kullanımı da prostat kanserinin diğer nedenlerini oluşturmaktadır.
Ailesel geçişe dikkat!
Gerçek kalıtsal geçişlerde hastalık daha erken yaşlarda ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple ailesinde prostat kanseri olanların 40 yaşından sonra ürolojik muayene olmalarında fayda bulunmaktadır.
İyi huylu prostat büyümesi ile karıştırılabilir
İleri evrelere ulaşmadıkça belirti vermeyen prostat kanserinin erken dönem belirtileri genellikle iyi huylu prostat büyümesi ile karıştırılabilir. Ancak ileri dönemlerde idrar yapamama, böbrek kanallarının tıkanması ve ağrı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Robotik yöntem en sık prostat kanseri cerrahisinde kullanılıyor
Uzak bölgelere yayılmamış prostat kanserinin en önemli tedavisi cerrahi olurken; açık, laparoskopik ve robotik olmak üzere 3 farklı teknik ile yapılmaktadır. Son yıllarda sağladığı avantajlardan dolayı robotik cerrahi daha fazla tercih edilen yöntemler arasındadır. Robotik cerrahi, günümüz tıp uygulamalarında en ileri teknolojilerden birini oluşturmaktadır. Özellikle üroloji ameliyatlarındaki kullanımı her geçen gün artış göstermektedir. Ürolojide robotun en sık kullanıldığı alan prostat kanserinin cerrahi tedavisidir.
Robotik aletler cerrahın el hareketlerine göre hareket eder
Herhangi bir ön hazırlık gerekmez. Hastanın operasyondan önce 6-8 saat kadar aç kalması, ameliyat öncesinde narkoz uygulamasından dolayı gereklidir. Operasyonun gerçekleştirilmesini sağlayan “da Vinci Robotik Cerrahi” sistemi 3 ana üniteden oluşmaktadır. Bunlar; görüntüleme ünitesi, robotik kolların bağlandığı ünite ve cerrahın oturarak robotu kontrol edip ameliyatı gerçekleştirdiği konsol adı verilen ünitedir. Kapalı bir ameliyat olan robotik cerrahi karında açılan 5 adet 8 mm-1 cm çapındaki deliklerden girilerek yapılmaktadır. Bu deliklere “Trokar” denilen küçük borucuklar yerleştirilmekte, 4 tanesine robot kolu bağlanarak ameliyat yapılmaktadır. 5. delik ise hasta başında bulunan yardımcı doktor tarafından kullanılmaktadır. Robotik aletler cerrahın el hareketlerine göre hareket etmektedir. Bu aletlerle kesme, koterizasyon denilen kanamayı durdurma ve dikiş atma işlemleri gerçekleştirilebilir.
Robotik cerrahinin avantajları ile yaşam konforu artıyor
–Kan kaybı azalır: Robotik cerrahi sırasında karın içi gaz ile şişirilmekte ve gaz basıncı kanamayı önlemektedir. Ayrıca robotun üç boyutlu görme imkânı sağlayan, yüksek çözünürlüklü, görüntüyü on-on beş kat büyütebilen kamera sistemi sayesinde kanayan damarlar daha kolay fark edilip, kanamalar durdurulabilir.
– Daha az ağrı hissedilir: Ameliyat kesileri daha küçük olduğu için hastalar ameliyat sonrasında daha az ağrı hisseder.
– Günlük yaşama daha kısa sürede dönülür: Robotik cerrahi uygulanan hastalar daha kısa sürede taburcu edilir.
– Sonda kısa sürede çıkarılır: Robotik cerrahi ile prostat kanseri ameliyatı olan hastalarda idrar kesesi ile üretra adı verilen dış idrar kanalı birbirine mükemmel bir şekilde dikilir. Dolayısıyla birçok hastada sonda en fazla bir hafta tutulur.
–Cinsel fonksiyonlar korunur: Tümörün prostat dışına çıkmadığı, derecesi düşük olanlarında, sertleşmeyi sağlayan, prostat etrafındaki damar-sinir demeti robotik cerrahi ile daha iyi korunabilir. Bu sebeple ameliyat sonrası dönemde cinsel fonksiyon bozukluğu daha az olmaktadır.
-İdrar kontrolü erken dönemde sağlanır: İdrar kontrolünde en önemli yapı sfinkter denilen kas yapısıdır. Ayrıca dış idrar kanalının daha uzun korunabilmesi de önemlidir. Her ikisi de robotik cerrahi ile güvenli bir şekilde korunabilir, erken dönemde idrar kontrolü sağlayabilir.
-Kanser yayılan lenf nodları da çıkarılabilir: İleri evrede robotik cerrahi ile prostat ile birlikte kanserin yayılabileceği lenf nodları da çıkarılabilir.
-Ağızdan beslenme kısa sürede başlar: Ameliyatın ertesi günü hasta ağızdan beslenmeye başlayabilir
–Herkese uygulanabilir
–Günlük yaşam aktiviteleri sınırlanmaz
Ameliyat sonrası takipler aksatılmamalıdır
Robotik cerrahi ile prostat kanseri ameliyatı olan hastaların dikkat etmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Bu hastalar ameliyat sonrasında takiplerine özen göstermeleri, patoloji sonucunun değerlendirilmesi sonucunda hekim önerilerine uymaları gerekmektedir.
