Gebelik döneminde ruhsal-bedensel hassasiyet yaşayan anne adaylarının karşılaştığı ağız-diş sağlığıyla ilgili sorunlar bebeklerinin diş gelişimini de önemli ölçüde etkiler. Bu nedenle hamile kalmadan önce, hamilelik döneminde kendiniz ve bebeğinizin diş gelişiminin sağlıklı olması için günde en az iki kez dişlerinizi fırçalamak ve diş kontrollerinizi yaptırmanız gerekir.
Dt. Hacer Esved ALİREİSOĞLU
Diş Hastalıkları Uzmanı
Toplumda hamilelik dönemindeki kalsiyum kaybı nedeniyle anne adayının diş kaybedeceği inanışı yanlıştır. Hamilelik öncesi ve döneminde diş bakımını ihmal etmeyen anne adayları, hamilelikleri sırasında herhangi problemle karşı karşıya kalmaz. Hamilelik öncesi ve sırasında ihmal edilen diş bakımı anne adaylarında ağız-diş problemlerine neden olur. Bu nedenle anne adaylarının hamile kalmadan önce günde en az iki kere dişlerini fırçalaması, hamileliğe sağlıklı dişlerle başlaması, hamilelik döneminde ise mutlaka protein, A, C, D vitamini ile kalsiyum ağırlıklı beslenmesi gerekir.
Abur cubur yeme alışkanlığı diş eti iltihabına neden olmasın
Hamilelik döneminde anne adayları tatlı, abur cubura aşırı istek duyar. Bu yiyecekleri tüketildikten sonra ise dişler çoğu zaman fırçalanmaz. Bu durum da dişlerin çürümesi için uygun ortam oluşturur. İlk aylarda görülen kusmalardan sonra da anne adayları ağız bakımına yeterince özen göstermez. Hamilelik sırasında ağız sağlığındaki en önemli değişikliklerden biri olan östrojen ve progesteron hormon düzeylerindeki artış nedeniyle diş eti dokuları plağa tepki verir. Dişler üzerinden uzaklaştırılmayan plak “hamilelik gingivitisi” adı verilen dişeti iltihabına neden olur. Bu tabloda dişeti oldukça kırmızı, hacim olarak artmış, hassas ve kanamalıdır. Dişeti büyümelerinin irritasyonu sonucu “hamilelik tümörü” denilen iltihabi lezyonların gelişme riski de vardır. Büyümelerin kaynağının aşırı plak birikimi olduğu düşünülmektedir. Genellikle kendi haline bırakıldığında büyümeler hamilelik sonrası yok olur. Çiğneme, fırçalama diğer ağız bakımı işlemlerini engelleyen bu rahatsızlıklar alanında uzman diş hekimi tarafından tedavi edilmelidir.
Günde en az iki kere dişlerinizi fırçalayın
Anne adayları dişleri temiz tutarak dişeti iltihabını önleyebilir. Her gün en az iki kere dişler fırçalanmalı, düzenli diş ipi kullanarak etkin bir ağız-diş sağlığına sahip olunabilir. Ağız sağlığının devamlılığı açısından özellikle C ve B12 vitaminleri alarak düzenli beslenmeyle de desteklenmelidir. Düzenli profesyonel temizlik yaptırmak plak ve diş taşı oluşumunu azaltacağından gingivitis gelişimi önlenebilir. Plak kontrolü sağlandığında hamilelik tümörü riski de azaltılmış olur.
Hamilelik döneminde bilinçsiz ilaç kullanmayın
Diş ağrıları için bilinçsiz ilaç kesinlikle kullanılmamalıdır. Çünkü uzman diş doktorunun tavsiye etmediği ilaçlar hem bebeğin hem diş sağlığını hem de genel vücut gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir.
Bebeğinizin diş gelişimi için bu gıdaları tüketin
Bebeklerin diş gelişimi daha anne karnındayken başlar. Bu dönemde hem kendi sağlığı hem de bebeğinin diş gelişimi için dengeli beslenmeye dikkat etmesi gereken anne adayları; protein, A vitamini (et, süt, yumurta, sarı sebze ve meyveler) C vitamini (narenciye, domates, çilek), D vitamini (et, süt, yumurta, balık) ve kalsiyum (süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler) açısında zengin gıdaları tercih etmelidir. Ayrıca bebek dünyaya geldikten sonra ilk dişin ağızda görünmesiyle birlikte diş temizliğine başlanmalıdır. Annelerin beslenme-ağız hijyeni ile ilgili bilgili olması çocuğunun yaşam boyu sağlıklı dişleri olmasının ilk aşamalarından birisidir.
Acil olmayan diş tedavisini doğum sonrasına bırakın
Hamilelik süresince rutin diş muayene ve temizliği yapılabilir. Acil olmayan işlemler yalnızca gebeliğin 4. ve 6. aylarında, şiddetli diş ağrısının eşlik ettiği acil tedaviler hamileliğin her aşamasında olabilir. Ancak anestezi ve ilaç kullanımı söz konusu olduğunda kadın doğum uzmanı ile irtibata geçilmelidir. Ertelenebilecek işlemler doğumdan sonraya bırakılmalıdır. Diş röntgen filmleri yalnızca acil durumlarda alınmalıdır. Diş hekimliğinde çekilen röntgenlerde verilen radyasyon miktarı her ne kadar çok az ve karın bölgesine çok yakın değilse de gelişmekte olan bebeğin ışın almasını önlemek için mutlaka kurşun önlük kullanılmalıdır.
