Page 39 - 45Ausgabeweb

elta, Hindistan’da ortaya çı- aşıları ağır seyirli enfeksiyonları
kan ve sonrasında tüm dün- ve ölüm olasılığını önemli oranda
Dyaya yayılmaya başlayan CO- engellemektedir. Bu nedenle CO-
VID-19 virüsü varyantıdır. Şu anda VID-19 aşılarından hangisi size uy-
alfa daha yaygın olmakla birlikte gunsa mutlaka yaptırmanız önerilir.
delta varyantı da hızla yayılmaya
devam etmektedir. Daha bulaşı- COVID-19 aşılarının yan etkileri
cı ve daha ağır seyirli hastalığa yol var mı, varsa nelerdir?
açabilen bir virüsün ortaya çıkması Tüm aşılar korumayı amaçladıkları
önemli bir endişe kaynağı olmayı mikroorganizmaları vücuda tanı-
sürdürmektedir. Bununla birlikte tırken bazı istenmeyen etkiler gö-
iki doz aşı uygulanan kişiler delta rülebilir. Aşılara bağlı olarak aşının
varyantından da korunuyor. Fakat uygulandığı yerde veya genel bazı
özellikle tek doz aşı uygulananlar- yakınmalar olabilir. Aşı sonrası kol-
da bu korunma yeterli olmayabilir. da, aşının uygulandığı yerde kıza-
Yapılan çalışmalar deltanın alfa var- rıklık, şişlik, ya da ağrı gibi yakınma
yantından yüzde 60 daha bulaşıcı ve bulgular ortaya çıkabilir. Ancak
olduğunu göstermektedir. bu yakınmalar aşının yapıldığı yere
Tüm varyantlardan korunmak için soğuk uygulama yapılarak azaltıla-
mutlaka aşı olun. bilir. Ayrıca gerekiyorsa paraseta-
mol alınabilir. Aşı, bazı kişilerde de
Çoğu kişide bu varyantların daha hafif ateş, titreme, halsizlik, kas ağ-
ciddi hastalığa yol açtığını gösteren rısı, baş ağrısı gibi yan etkilere ne-
bir delil bulunmamaktadır. Altta ya- den olabilir. Bunlar aşı sonrasında
tan hastalığı olan ve yaşlılar için vi- görülebilen, vücudun aşıya verdiği
rüs diğer varyantlarda olduğu gibi yanıta bağlı belirtilerdir. Bu yakın-
daha tehlikeli. Daha bulaşıcı olan malar için de parasetamol kullanı-
bir virüs ise aynı şiddette enfeksi- labilir.
yona yol açsa bile, daha fazla sayı-
da kişiye bulaşacağı için özellikle Aşı sonrası kol ağrısı yaşayanlar
aşısız kişilerde daha fazla hastalık neler yapmalı?
ve ölüme neden olacaktır. Tüm var- Aşı sonrası kolda aşının uygulandığı
yantlardan korunmak için önerilen yerde ağrı en sık görülen istenme-
enfeksiyondan korunma önlemleri yen etkilerdendir. Aşı bölgesine so-
aynıdır. El hijyeni, sosyal mesafenin ğuk uygulama yapılabilir, paraseta-
korunması, maske, iyi bir havalan- mol kullanılabilir.
dırma ve aşı mutlaka dikkat edil-
mesi gereken konulardır. Aşı sonrası banyo yapabilir
miyim?
Son dönemlerde koruyucu özel- COVID-19 aşısı olan kişiler isterlerse
liğinden yan etkilerine kadar aşı aşı sonrasında banyo yapabilir.
konusunda merak edilen pek çok
konu bulunmaktadır. Bunlar şöyle Aşı sonrası nasıl beslenmeliyim?
özetlenebilir: COVID-19 aşıları sonrası yiyeceklerle
ilişkili aşıya özel herhangi bir kısıtla-
Biontech aşısı mı Sinovac aşısı ma bulunmamaktadır. Aşı olan kişi
mı daha etkili? rutin beslenme alışkanlıklarını de-
Tüm dünyayı etkisi altına alan CO- vam ettirebilir.
VID-19 salgın hastalığının önlen-
mesinde en önemli yardımcımız Gebelik ve emzirme döneminde
aşıdır. Yapılan çalışmalar sonucun- aşı yapılabilir mi?
da COVID-19 hastalığına karşı çeşitli Gebelik döneminde COVID-19 has-
aşılar geliştirilmiştir. Bu aşılardan talığına yakalanan anne adayları
biri Biontech diğeri ise Sinovac’dır. bu hastalığı daha ağır geçirebilir.
Türk aşı araştırmalarında da üçün- Aşı konusunda karar verilirken CO-
cü faz çalışmaları yapılmaya baş- VID-19’la temas olasılığı, hastalığın
landığı bilinmektedir. Pfizer-Bion- ciddi seyretme riski, aşının bilinen
tech aşısının hem ilk dozdan sonra yararları, gebelikte aşının güveni-
koruyuculuğun başlaması hem de lirliğine ilişkin kısıtlı fakat giderek
bulaşmayı engelleme açısından güçlenen bilgiler değerlendiril-
biraz daha etkili olduğu bilgisi bu- diğinde; özellikle COVID-19’u ağır
lunmaktadır. Biontech ve Sinovac geçirme riski yüksek olan gebelere

11 Ausgabe 45