İnsan bağırsağı ortalama iki kilo mikrobu içinde barındırır. Mikrobiyotayı oluşturan mikropların sindirim ile ilgili görevlerinin yanı sıra tıpkı bir ilaç fabrikası ürettiği ilaç formülleri vardır. Bağırsaktaki mikropların kurduğu fabrika ve ürettikleri ilaç sayısı dünya üzerinde var olandan fazladır. Sistem doğru çalışmadığında “obezite, insulin direnci, sedef vb. otoimmün hastalıklar gelişir.
Prof. Dr. Metin Başaranoğlu
Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı
J.J. Rousseau mutlu bir hayatın varlığının “dolgun bir banka hesabına, iyi bir aşçıya ve iyi çalışan bir sindirim sistemine sahip olmakla” mümkün olabileceğini söylemiştir. İkinci beyin bağırsaklar kavramının mucidi Prof. Gershon’a göre biri baş, diğeri karında bulunan beyinler iş birliği içinde uyumla çalışmaktadır. Eğer bu sağlanamazsa “karından kaos, başımızdan mutsuzluk eksik olmaz.” Günümüzde vücudun ilaç fabrikası bağırsakların işleyişi hakkında bilimsel çalışmalar yoğunlaştı.
Sindirim sistemi kendi sinir sistemi olan tek iç organdır
Sindirim sistemi ağızdan başlayıp anüse kadar uzanır. İnsan bağırsağı kendi bağışıklık sistemine sahiptir. Lenfositlerin yaklaşık yüzde 70’ini içinde barındırır. Bağırsakların en içteki tabakası özelleşmiş, yenileme kapasitesi de oldukça yüksektir. Ayrıca sindirim sisteminin iç yüzeyi dört yüzden fazla mikrobik türe ev sahipliği yapan bir ekosisteme sahiptir.
Sindirim sistemi kendi sinir sistemi olan tek iç organdır. Beyin ve/veya omurilikten bağımsız olarak çalışır. Merkezi sistem ve bağırsaklardaki enterik (görevi vücutta sindirim işlevlerini düzenlemek olan) sinir sistemi birlikte bedensel aktivitenin kontrol ve düzenlenmesine yardımcı olur. İnsan bağırsağında bulunan 1-2 kg’lık mikrobik sisteme mikrobiyota denir ve bağırsakların iç boşluğunda yer alır. Bağırsak epiteli bu mikroplara ve diğer elemanlarına karşı bağırsağı ve vücudun geri kalanını korur. Mikropların sayısı ağızdan anüse doğru gittikçe artar. Mikrop çeşitliliği de bulunduğu organın özelliklerine bağlı olarak değişir. Yüksek çeşitlilikteki bu mikrobik sistem “biyo-reaktör” olarak konakladığı bedende kompleks karbonhidratların sindirimi, pıhtılaşma faktörlerinin yapımında rol alma gibi önemli görevlere sahiptir. Mikrobiyota çeşitliliği genellikle yetişkinlerde gözlemlenirken yaşlılarda daha az görülür.
Bağırsaklarda yerleşik mikrobiyotanın metabolik ve koruyucu iki ana fonksiyonu vardır. Metabolik görevler arasında sindirimi kolaylaştırmak (vitamin sentezi ve karbonhidrat, yağ, protein metabolizması), mikro besinleri sağlamak ve biyo yararlılığı arttırmak vardır.
Vücudun ilaç fabrikası bağırsaklar
Mikrobiyotayı oluşturan mikropların sindirim ile ilgili görevlerinin yanı sıra tıpkı bir ilaç fabrikası ürettiği ilaç formülleri vardır. Bağırsakta yerleşmiş olan mikropların kurduğu fabrika ve ürettikleri tüm dünyada var olan ilaç fabrikaları ve ürettiklerinden daha fazladır.
Bağırsaklardaki biyoreaktör doğru çalıştığında sağlık verir
Ancak, reaktör kötü çalıştırılırsa hastalıkları beraberinde getirmesi kaçınılmazdır. Bağırsak mikrobiyotası doğru çalışmadığında “obezite, insulin direnci, sedef vb otoimmün hastalıklar, yağlı karaciğer, siroz hastalarında gelişen koma durumları” gibi pek çek rahatsızlıkta direk ya da dolaylı rol oynar, gelişmelerine katkıda bulunur.
