Her nefeste kişinin sağlığını biraz daha elinden alan sigara, onlarca hastalığa neden oluyor. Kişi hangi yaşta olursa olsun sigarayı bıraktığı anda ise vücudunda iyileşmeler görülmeye başlanıyor. Erken yaşlarda sigarayı bırakmak vücudun hiç sigara içmemiş bir kişinin vücudu gibi olmasını sağlarken, ileri yaşlarda bırakmak da sağlığa birçok olumlu katkıda bulunuyor; hastalıkların oluşmasını ve ilerlemesini önlüyor. Sigarayı bıraktığımızda vücudumuzda nasıl iyileşmeler olduğuna yakından bakalım.
Kanserli hücreler yok oluyor
Dünyada kanserin yaklaşık üçte birinden sigara sorumlu tutuluyor. Sigara kaynaklı kanserlerin en yaygını ise akciğer kanseri olarak biliniyor. Öyle ki akciğer kanserinin yüzde 90’ı sigara kullanımı sonucu oluşuyor. Tütün, hastalık başlamadan önce hücresel düzeyde değişiklikler yapmaya başlıyor. Sigara içenlerin bu atipik hücrelere sahip olma olasılığı, sigarayı bırakanlara ya da hiç içmemiş kişilere göre çok daha fazla. Sigara içenlerin yüzde 93,2’si, sigarayı bırakanların yüzde 6’sı ve hiç içmemiş kişilerin yüzde 1,2’si bu hücrelere sahip. Sigara bırakıldığında başta akciğer kanseri olmak üzere, akut miyeloid lösemi (AML), mesane, serviks, kolon ve rektum, özofagus (yemekborusu), böbrek, karaciğer, ağız ve yutak, pankreas, mide ve gırtlak kanserlerinin riskleri azalıyor.
Kalp-damar sağlığı güçleniyor
Sigarayı bıraktığınızda koroner kalp hastalıklarından korunursunuz. Bu risk, sigarayı bıraktıktan birkaç yıl sonra çok hızlı, bu süreden sonra ise uzun vadede kendini gösteriyor. Sigarayı bırakmak; ani kardiyak ölüm, kalp yetmezliği, damar hastalıkları, venöz tromboembolizm (toplardamarda pıhtılaşma), damar sertleşmesi risklerini azaltıyor. HDL kolesterol düzeyini düşürdüğü gibi inme riskini de ortadan kaldırıyor. Özellikle kalp-damar hastalığı olan kişiler sigarayı bıraktıklarında; erken ölüm, kalp hastalıklarından kaynaklı ölüm, ilk kalp krizi geçirme ve tekrar kalp krizi geçirme ihtimallerini ciddi oranda azaltmış oluyorlar. Sigara içenler içmeyenlere oranla en az iki kat daha fazla kalp krizi geçirme riskine sahip. Bu risk sigara içmeyi bıraktıktan iki yıl sonra hiç sigara içmemiş kişilerin yaklaşık iki katı ve bıraktıktan 2-4 yıl sonra ise risk, hiç içmemiş kişilerle aynı hale geliyor.
Üreme sistemlerinde olumlu değişimler görülüyor
Gebelikten önce ve gebelik sırasında sigarayı bırakmak, hem anne hem de bebek sağlığı için olumlu etkiler sağlıyor. Erken doğum riski, düşük ağırlıklı bebek ve yapısal bozuklukların önüne bu sayede geçilebiliyor. Sigarayı bırakan kadınlar, sigara içenlere oranla daha kısa sürede hamile kalabiliyor. Erkekler de sigarayı bıraktıklarında üreme fonksiyonlarında olumlu gelişimler görülüyor.
Solunum hastalıkları sıfırlanıyor
Bilindiği üzere sigara kullanımından kaynaklı en yaygın görülen solunum hastalıklarından biri kronik obstrüktif akciğer hastalığı yani kısaca KOAH. Sigarayı bırakan kişilerin KOAH’a yakalanma oranı azalırken, KOAH hastalarında da hastalığın yavaşladığı ve akciğerin fonksiyon kaybının azaldığı görülüyor. Ayrıca öksürük, balgam, hırıltılı solunum gibi solunum sistemi enfeksiyonlarında da kayda değer azalmalar oluyor. Astımı olan kişiler sigarayı bıraktıklarında akciğerlerinde iyileşme görülüyor.
SON SİGARAYI İÇTİKTEN SONRA VÜCUTTA OLAN DEĞİŞİMLER
•Sigarayı bıraktıktan dakikalar sonra kalp atış hızı düşmeye başlar.
•24 saat sonra kandaki nikotin seviyesi sıfıra iner.
•Birkaç gün sonra kandaki karbonmonoksit seviyesi, içmeyen birinin kanındaki karbonmonoksit seviyesi ile aynı hale gelir.
•1 ila 12 ay sonra öksürük ve nefes darlığı şikâyetleri azalmaya başlar.
•1-2 yıl sonra kalp krizi riski ciddi oranda azalır.
•3-6 yıl sonra koroner kalp hastalıkları riski yarı yarıya azalır.
•5-10 yıl sonra ağız, yutak ve gırtlak kanseri riski yarı yarıya azalır. İnme riski azalır.
•10 yıl sonra mesane, özofagus ve böbrek kanseri riski azalır.
•10-15 yıl sonra akciğer kanseri riski yarı yarıya azalır.
•15 yıl sonra koroner kalp hastalığı riski sigara içmeyen birinin risk seviyesine yaklaşır.
•20 yıl sonra ağız, yutak, gırtlak ve pankreas kanseri riski, içmeyen birinin risk seviyesine yaklaşır. Rahim ağzı kanseri riski ise yaklaşık yarı yarıya azalır.
