Bakır ve kromitin Elazığ’ın sürdürülebilir kalkınması ve büyümesi için katkılar sunduğunu belirten Elazığ Mermerciler ve Madenciler Derneği Genel Sekreteri Maden Yüksek Mühendisi Hayri Günay, „Karotlu sondajlarda bazı yerlerde ciddi kalınlıklarda bakır damarları kesilmiştir. Metalik maden damarları son zamanlarda tespit edilen en kalın damarlı sülfürlü cevherlerin başında gelmektedir. Bir Elazığ sevdalısının işletmeye, üretime talip olması gerekmektedir” dedi.
Elazığ Mermerciler ve Madenciler Derneği Genel Sekreteri Maden Yüksek Mühendisi Hayri Günay, Maden ve Alacakaya ilçeleri arasında MTA tarafından yapılan sondaj ve çıkan cevherle alakalı bilgi verdi.
Elazığ’da var olan madenler hakkında bilgi veren Hayri Günay, “Metalik madenlerden dünya literatürüne girmiş iki cevherimiz ki bunlar yüksek rezerv ve tenöre sahip kromit ve bakır madenlerimizdir. Bakır madenimizin üretimi yüz yılı geçmiştir. Kromit madenlerimizin üretilmesi ise yüz yıl civarındadır. Nereden bakarsanız bakın ilimiz, bölgemiz, Türkiye’miz ve dünya madenciliği içerisinde yer almış bu madenlerimizden 100 yılı aşan üretimleriyle milyonlarca ton bakır ve kromit cevherlerimiz yarı mamul bir şekilde ekonomiye kazandırılmıştır. Başlangıçta devlet eliyle üretim ve işletilmesi yapılmış daha sonraki özelleştirme kapsamında önce bakır maden işletmesi ve ruhsatı daha sonra ise kromit madeni işletmesi ve ruhsatları özel sektöre devredilmiştir. İlimizin madenciliğinde üretilen hammaddeler olan bakır ve kromit Elazığ’ımızın sürdürülebilir kalkınması ve büyümesi için ne gibi katkılar sunmuştur diye düşündüğümüzde, binlerce çalışan ve emekli olmuş, yeni madencilik firmaları ortaya çıkmıştır. Bu faydalara birkaç şey daha eklenebilir. Bunlar yeterli mi diye soracak olursak deve de kulak misali diyebiliriz. Bu maden ruhsatlarını ve işletmelerini özelleştirmeden satın alan firmalar elbette ki kar edeceği için almışlardır. İşletme elbette kar edecektir. Bizim dile getirmeye çalıştığımız konu, işletme kazansın, kar etsin ama en azından üretip sattığı cevherin bir kısmını ilimizin ekonomisine katkısı olacak organize sanayi bölgelerinde veya fizibilite açısından uygun ilimiz sınırları içerisinde uç ürün dediğimiz üretimlerin yapılması için sanayi yatırımlarının yapılmasıdır” diye konuştu.
Yatırımların bugüne kadar gerçekleşmediğini aktaran Günay, “Elazığ’ımızın kalkınmasında sanayileşmesinde önemli rol üstlenmesi gerekmez miydi? Yeni iş kollarının gelişmesine de olumlu katkılar sunması gerekmez miydi? Elbette gerekliydi. Yatırımların bir kısmını Elazığ’ımıza yapsalardı bizler de bunları dile getirmezdik. Çünkü sanayi toplumları ilk önce madenlerinin işlenmesiyle, teknolojik üretimler yapmalarıyla endüstri ülkeleri oldular, refah seviyeleri yükseldi. Şimdi gelelim 2022 yılına ve Elazığ’mızda tespit edilen maden/cevher yatağı hakkında Elazığlı ne yapacak yine sadece konuşacak mıyız yoksa aksiyon alacak mıyız? Bunu yakın zamanda göreceğiz. Elazığ ilimizin Maden ve Alacakaya ilçeleri arasında bulunan cevher yatağı bazen bakır, bazen bakır-kurşun-çinko bazen de demirli bakır ile başlayan ve birkaç kıymetli elementi daha içeren maden rezervinin tespit edilmesi için 300-400 hektarlık bir alanda MTA tarafından arama sondajları gerçekleştirilmiştir. Arama sondajları ciddi derinliklerde gerçekleştirilmiş ve yüz binlerce metre karotlu arama sondajları yapılıp saha etüt edilmiştir. Arama sondajları derinliklerinde hep dile getirmeye çalıştığımız derin madencilik ve rezerv tespiti için gerekli 200, 300, 400 bazen 500 metre gibi derinliklerde çalışmalar yapılmıştır. Bu karotlu sondajlara milyonlarca harcamalar yapılmıştır. Karotlu sondajlarda bazı yerlerde ciddi kalınlıklarda bakır damarları kesilmiştir. Metalik maden damarları son zamanlarda tespit edilen en kalın damarlı sülfürlü cevherlerin başında gelmektedir” şeklinde konuştu.
Krom cevherinin en başta metalürji sanayisinden kullanıldığını aktaran Günay, “Bunlardan başlıcaları paslanmaz çelik ve türevleri, metal kaplamalar, metal alaşımlar, ateşe dayanıklı çeşitli malzemeler, mutfak ve banyo malzemeleri, otomotiv sanayiinin vazgeçilmezi döküm sanayiini sayabiliriz. Krom alaşımları uçak, silah, gemi yapımında kullanılır. Otomotiv sanayinde, aydınlatmada, inşaatlarda, çelik üretiminde kullanılır. O halde yapılması gereken ilimizde faaliyete geçebilecek maden işletmelerini özellikle gündemimizi meşgul eden maden sahasının işletilmesini bir Elazığ sevdalısının işletmeye üretime talip olmasıdır. Madenciliğin tüm aşamaları olan ocaktan tüvenan üretimi, ardından zenginleştirme, ardından izabe tesisi yani metalik hale getirme ve en sonunda kablosundan tutunda otomotivinden, endüstriyel ürünler, son kullanıcıların talepleri doğrultusunda üretim yapacak yan kollardaki fabrikalar ve üretim tesislerinin faaliyete geçirilmesi yani entegre tesisin kurulmasıdır. Elazığ’ımıza onlarca yeni ve teknolojik yatırımlar ile son kullanıcıya hitap eden yatırımların ilimiz ekonomisine kazandırılması ekonomimizi canlandırabilecektir. Bölgemizde ekonomisi gittikçe küçülen il olmaktan çıkar ihracat artar ve insanların refah seviyesi yükselir” ifadelerini kullandı.
Maden Yüksek Mühendisi Günay: “Karotlu sondajlarda ciddi kalınlıklarda bakır damarları kesilmiştir“
