Güzellik ve besin takviyesi sektörünün günümüz gözdesi olan kolajen, toplumdaki yaygın inanışın aksine sadece cilt değil, tepeden tırnağa tüm vücudun sağlıklı olmasında ‚kilit‘ rol üstlenir. Beden sağlığı için son derece önemli bir protein olan kolajeni oluşturacak besinleri tüketmek sağlıklı yaşam için önemlidir.
Dyt. Esra Şahin
Beslenme ve Diyetetik Uzmanı
Kolajen vücudun yapısal bütünlüğünü oluşturan ve en çok bulunan temel proteindir. Özellikle kas, kemik, tendon, bağ, organ, kan damarları, cilt, bağırsak ve diğer bağ dokularında bulunur.
Kolajen kaybı 18-29 yaşlarında başlar. 40 yaşından sonra yılda yaklaşık yüzde biri kaybedilir. Kadınlarda özellikle menopoz döneminde bu azalma yüzde 50’leri buluyor. 80 yaşına gelindiğinde ise kolajen kaybı genel olarak yüzde 75’lere ulaşır.
Kolajen oluşturan 3 aminoasit; prolin, lizin, glisindir. Bu aminoasitlerin doğal olarak bulunduğu gıdalar;
1- Kemik suyu
Kemik suyu, kemik ve bağ dokusu içerdiğinden kalsiyum, magnezyum, fosfor, kolajen, glukozamin, kondroitin, amino asitler ve diğer birçok besin öğesini bulundurur. Bununla birlikte kemik suyunun kalitesi kullanılan kemik nedeniyle farklılık gösterir.
2 – Tavuk
Pek çok kolajen takviyesinin tavuktan elde edilmesinin bir nedeni var. Birçok çalışma boynu ve kıkırdağını artrit tedavisi için bir kolajen kaynağı olarak belirlemiştir.
3 – Balık ve kabuklu deniz ürünleri
Diğer hayvanlar gibi balık ve kabuklu deniz hayvanları da kolajenden yapılmış kemik ve bağlar içerir. Balığın pek tüketilmeyen başı, gözbebekleri ve pulları kolajen bakımından en yüksek kısımlarıdır.
4 – Yumurta akı
Yumurta diğer hayvansal ürünler gibi bağ dokusu içermez. Yumurta beyazının büyük miktarda içerdiği prolin kolajen üretimi için gerekli aminoasitlerden biridir.
5 – Ginseng
Ginseng geleneksel tıpta yüzyıllardır kullanılır. Araştırmalar ginsengin cildin yaşlanmasını durdurma potansiyeline sahip olabileceğini gösteriyor. Genellikle çay, bitki özleri (ekstrakt) veya takviye şeklinde bulunur.
6 – Turunçgiller
C vitamini vücudun kolajen üretiminde öncü olarak önemli bir rol oynadığı için yeterli miktarda almak çok önemlidir. Portakal, greyfurt, mandalina, limon gibi turunçgiller C vitaminiyle doludur.
7 – Kırmızı – Mor ve Tropikal Meyveler
Çilek, yaban mersini, ahududu ve böğürtlen gibi kırmızı-mor annas, mango gibi tropikal meyveler C vitamininden oldukça zengindir. Aynı zamanda cildi hasardan koruyan antioksidan bakımından yüksektir.
8 – Sarımsak
Sarımsak yemeklerinize lezzetten fazlasını katar. Kükürt bakımından yüksek olan sarımsak, kolajenin sentezlenmesi ve parçalanmasını önlemeye yardımcı eser bir mineraldir.
9 – Yeşil Biber
Salatalara veya sandviçlere dolmalık biber ekleyin. Bu yüksek C vitamini kaynağı olan sebze, yaşlanma belirtileriyle mücadele edebilen kapsaisin içerir.
10 – Domates
Bir başka C vitamini kaynağı domatestir. Domatesler ayrıca cilt sağlığını destekleyici bir antioksidan olan likopen içerir.
11 – Brüksel lahanası
Brüksel lahanası sağlıklı bir cilt için önemli olan iyi bir provitamin A kaynağıdır. İçerdiği C vitamini ayrıca serbest radikal hasarıyla savaşır. Aynı zamanda kolajen üretimini desteklediği için cildin elastikiyetini korumaya yardımcıdır. Mevsiminde bol bol tüketilmesi önerilir.
