Her yıl grip sezonunda milyonlarca kişi hastalığa yakalandığı için ciddi iş gücü kaybı oluşur, yüzbinlerce insan da tedavi görmek zorunda kalır. On binlerce kişi influenza ve komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybeder. Grip virüsü damlacık, aerosel ve temas ile bulaşır. Özellikle kapalı ortamda bulaş ihtimali artar. Covid-19 pandemisi nedeniyle kullanılan maske, mesafe, hijyen önlemleri grip virüsü için de koruyucudur. Son yüzyılda grip virüsüne bağlı dünyada 4 pandemi meydana gelmiştir.
Dr. Servet ÖZTÜRK
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
Grip aşılarının hastalığın ortaya çıkmanın azalması, hastaneye yatış ve ölüm oranlarının azalmasının yanında diğer insanlara bulaşın azalması gibi birçok faydası vardır. Grip aşısının yapılmasından iki hafta sonra koruyucu antikorlar oluşur. Özellikle 65 yaşın üzerinde, astım, KOAH, Diabetes mellitus (şeker hastalığı), kalp yetersizliği, inme, gebelik ve lohusalık, HIV/AIDS, kanser, kronik böbrek yetersizliği, bağışıklık sistemi baskılayan ilaç kullanımı, morbid obezite ve huzurevi/bakımevinde yaşayanlar kişilerde grip daha sık ve ağır geçmektedir. 6 ay-18 yaş arasında olan ve uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuk ve adolesanlarda her grip sezonu aşılanmalıdır. Yukarıda belirtilen hastalığı olan kişilerin her yıl eylül/ekim aylarında aşılanmaları önerilir. İdeal olarak herkes ekim ayının sonuna kadar aşılanmalıdır. İki nedenle grip aşıları her yıl tekrarlanmalıdır. Birincisi aşıya bağlı koruyucu antikorlar aylar içinde azalır. İkinci olarak da grip virüsü şekil değiştirdiği için güncel aşıların bileşimi her yıl en yaygın virüsler için yeniden düzenlenir.
Grip aşıları genel olarak burun yoluyla uygulanan canlı aşılar ve parenteral yolla uygulanan inaktif aşılar olarak ikiye ayrılır. Gebelik ve bağışıklık yetersizliği olan durumlarda canlı aşı uygulanmamalıdır. İnaktif (cansız) grip aşıları bu grup hastalarda tercih edilmelidir.
- Grip aşısı, grip hastalığına yakalanma ihtimalinizi azaltır.
- Grip aşısının, aşı olan ancak yine de hasta olan kişilerde hastalığın şiddetini azalttığı çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir.
- Grip aşısı, griple ilişkili hastaneye yatış riskini azaltır.
- Grip aşısı, belirli kronik sağlık problemlerine sahip kişiler için önemli bir önleyici araçtır.
- Grip aşısı, hamilelik sırasında ve sonrasında hamile kişilerin korunmasına yardımcı olur.
- Aşı olmak, bebek ve küçük çocuk, yaşlı ve belirli kronik sağlık sorunları olan kişiler gibi ciddi grip hastalığına karşı daha savunmasız olanlar da dahil olmak üzere çevrenizdeki insanları da koruyabilir.
Grip aşısının yan etkileri nelerdir?
- Aşının yapıldığı yerde ağrı, kızarıklık ve/veya şişlik
- Baş ağrısı (düşük dereceli)
- Ateş
- Kas ağrılar
- Mide bulantısı
- Halsizlik