Ego, kişisel gelişim ile ilgilenen herkesin en çok üzerinde durduğu konudur. Çok sayıda kaynak ve kişisel gelişim kitabında egoyu yenmek, hâkim olmak hatta kurtulmak kavramlarından bahsedilir. Peki gerçekte ego nedir ve ondan kurtulmak gerekir mi? Özgüven nedir, egodan nasıl ayırt edilir?
Naz Güneş Mayadağ
Kişisel Gelişim Uzmanı
Özgüven, kişinin kendi değerinin, iyi-kötü özelliklerinin farkında olması ve bunları söylemekten çekinmemesidir. Kişi, kendi hakkında güzel şeyler söylediğinde ‘egolu’ olarak tanımlanamaz. Aksine, bireyin güzel yönlerinin farkında olması ve abartıya kaçmadan bunları söylemesi güzel bir özelliktir.
Özgüvenli kişiler diğerlerini aşağılama ihtiyacı hissetmez. Aksine, diğer insanların da güzel yönlerini görme eğilimindedir. Çevrelerindeki insanları da kendilerindeki güzellikleri görmeleri konusunda teşvik eder. Saygı çerçevesinde yapılan eleştirilere açıktır. Kendileri ile barışıktır, geliştirmeyi severler.
Ego eleştiriyi ret eder…
Ego ise, kişinin yetersizlik duygusundan kaynaklanır. Bilinçaltındaki tüm eksikliklerini davranış ve sözleriyle kapatma çabasındadırlar. Kişinin olduğu değil, olmak istediği halden, sanki öyleymiş gibi bahsetmesidir.
Egolu kişiler genelde eleştiriye tahammül edemez. Daima iltifat duymak ister ve diğerlerini aşağılayarak üstte görünme çabası içerisindedir. Hayattaki sorunlarını reddetme eğilimi ve her şeyi yapmaya hakları olduğunu düşünürler. Özür dileme, tebrik, teşekkür etme becerisinden yoksun, sürekli ilgi odağı olmak isterler. Kendilerinden daha başarılı-güzel-yetenekli kişilerle görüşmekten hoşlanmazlar.
Ego mu Özgüven mi?
Uzun süre egolu insanlarla muhatap olmak özgüven ve enerjiyi tüketir. Bunun aksine kendisiyle barışık ve özgüvenli insanlarla birlikte olunduğunda, kendinizdeki güzellikleri görmeye ve kendinizi daha da geliştirmeye başlarsınız.
Sonuç:
*Bir birey, hayatı ve kendinden memnunsa egolu değildir. Kendini tebrik edebilmeyi, geliştirebilmeyi hatalı olduğunda kabul edebilmeyi, saygıyla eleştirebilmeyi, hata yaptığında içtenlikle özür dilemeyi, tebrik ve teşekkür edebilmeyi bilen kişiler özgüvenlidir.
*Ego tamamen kurtulunması, yok edilmesi gereken bir şey değildir. Çünkü ‚ben‘ diyebileceğimiz bir karakterin varlığından bahsedebilmek, bunu hayata geçirebilmek için egoya ihtiyaç duyarız. Bu nedenle hepimiz biraz da olsa egoluyuzdur. Kendisiyle barışık insanlar bu durumu kolaylıkla kabul edebilirken, egolu insanlar reddeder.
Aşağıda içtenlikle cevap verirseniz, ego ve özgüven ikileminde hangi tarafa olduğunuzu daha iyi anlayabileceğiniz birkaç soru var.
* Çevrenizdeki biri başarı elde edip bunu paylaştığında ne tepki veriyorsunuz? Gerçekten seviniyor musunuz yoksa öyleymiş gibi mi yapıyorsunuz?
*Özür dilemeyi, tebrik etmeyi ve teşekkür etmeyi biliyor musunuz?
*Siz yaptığınızda normal gelen bir şeyi başkası yapınca sinirleniyor musunuz?
*Diğer insanların duygularını, işlerini, hayatlarını aşağılıyor musunuz?
*Dedikodu yapıyor musunuz?
*Çevrenizdekilerin beklediklerini onlara veriyor musunuz?
*Çevrenizdeki insanların iyi yoksa kötü yanlarını mı daha fazla görüyorsunuz?
*İnsanları sık sık yanlış anlıyor musunuz?
*İçinizde yetersizlik duygusu hissediyor ve bunu gölgelemeye çalışacak hareketler sergiliyor musunuz?
*Sizden daha kültürlü, güzel, zengin, eğlenceli vb. bir insanla aynı ortamda olmaktan rahatsız oluyor musunuz?
Bu soruları ve verdiğiniz cevapları düşünün. Verdiğiniz cevaplar ışığında, sizce siz arkadaş olmak isteyeceğiniz bir karaktere sahip misiniz? Cevap ‘hayırsa’ neleri değiştirmeniz gerektiğini biliyorsunuz.
Kendini takdir edebilmeyi, saygı ve sevgi göstermeyi öğrenmek için hiçbir zaman geç değildir. Kaç yaşında olursak olalım, farkındalık ve dürüstlük ile kendimize objektif olarak baktığımızda, tüm hatalarımızı görebilir ve değiştirmek için ihtiyaç duyduğumuz ışığı içimizde bulabiliriz. Kendimize de başkalarına da bize davranılmasını istediğimiz şekilde davranmak, bu konuda atacağımız en önemli ve etkili adım olacaktır.