Pandemi döneminde her yaştan bireyi saran kaygı ve endişe hali farklı travmalara yol açabilir. Bu dönemde yaşanan psikolojik gerilimlere bağlı olarak kimi fiziksel sağlık sorunları da gözlenebilir. Yoğun stres altında olma durumunun en belirgin örneklerinden olan gece uykuda diş sıkma-diş gıcırdatma (bruksizm) vakalarının da arttığı pandemi döneminde kullanılan ilaçlar da bruksizmi tetikleyici etki yapabilir.
Prof. Dr. Burçin Büyükünaldı
Diş Hastalıkları Uzmanı
Diş sıkma aslında bilinenin aksine yalnızca gece gerçekleşen bir olgu değildir. Gece bruksizmi etkileri daha belirgin olduğu için yalnızca gece gerçekleştiği algısı oluşmuştur ancak gündüz de görülebilir. Gündüz (uyanıklık) ve gece (uyku) bruksizmi şeklinde tanımlanır ve pandemi sürecinde artan stres, kaygı vb. durumlar tetikleyici oldu.
Diş sıkma karmaşık kökene sahip olduğu için hastalık olarak değil de daha çok bir durum olarak tanımlanır. Hiçbir neden olmadan yalnızca alışkanlık şeklinde ortaya çıkabileceği gibi, altta yatan herhangi başka bir rahatsızlığın semptomu olarak da görülebilir. Bunun ayrımının uzman diş hekimi tarafından yapılması uygulanacak tedavi başarısı açısından önemlidir.
“Stresin etken olduğu bilinir…
Bruksizmin altta yatan bir rahatsızlığın belirtisi olduğu düşünüldüğünde ilk akla gelen psikolojidir. Stres oranının artması, panik atak ve kaygı bozukluğu bruksizmin oluşmasında etken olduğu bilinmekle beraber, tedavi amacıyla kullanılan çoğu antidepresan ilaçların yan etkileri diş sıkmayı arttırdığı bilinmektedir. Diğer neden de alkol tüketimi, uyku bozuklukları, çeşitli kardiyovasküler rahatsızlıklar olabilir.
Bruksizmin sağlıklı şekilde teşhisi için hastalardan iyi bir sistemik geçmiş alınması gerekir. Hastalık olarak tanımlanmaması nedeniyle daha ağır bir probleme yol açmasının mümkün değildir. Her ne kadar karmaşık etiyolojiye sahip olsa da uzman diş hekimleri tarafından tedavi edilebilen, etkilerinden bireylerin korunabildiği bir durumdur.